Kryminalizacja tzw. przymusowego małżeństwa w polskim prawie karnym
pdf

Słowa kluczowe

konwencja stambulska, przymusowe małżeństwo, związek, który odpowiada małżeństwu w kręgu wyznaniowym lub kulturowym sprawcy, przemoc, groźba bezprawna, nadużycie stosunku zależności, wykorzystanie krytycznego położenia, podstęp, cultural defence

Jak cytować

Kosonoga-Zygmunt, J. (2024). Kryminalizacja tzw. przymusowego małżeństwa w polskim prawie karnym. Ius Novum, 18(1), 38–57. Pobrano z https://iusnovum.lazarski.pl/iusnovum/article/view/1484

Abstrakt

Przedmiotem opracowania jest problematyka tzw. przymusowych małżeństw, których kryminalizacja została wprowadzona do polskiego ustawodawstwa karnego Ustawą z dnia 13.01.2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Wprowadzenie do Kodeksu karnego przepisów art. 191b ma stanowić wypełnienie zobowiązania wynikającego z art. 37 Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej z dnia 11 maja 2011 r. (Dz.U. z 2015 r., poz. 961). W artykule, poza charakterystyką ustawowych znamion nowych typów przestępstw, odniesiono się m.in. do kwestii zagrożenia karnego, zbiegu przepisów oraz problemu tzw. cultural defence.

pdf

Bibliografia

Bigoszewski T., Przemoc jako znamię strony przedmiotowej, CzPKiNP 1997, nr 2.

Daniluk P., w: Kodeks karny. Komentarz, red. R.A. Stefański, Warszawa 2023.

Cieślak W., Glosa do uchwały SN z 10.12.1998 r., I KZP 22/98, PS 1999, nr 10.

Daszkiewicz-Paluszyńska K., Groźba w polskim prawie karnym, Warszawa 1958.

Wielki Słownik Języka Polskiego PWN, t. III, red. S. Dubisz, Warszawa 2018.

Dudek M., Czy każda kultura zasługuje na obronę? Kilka wątpliwości dotyczących cultural defence i prawa karnego w dobie multikulturalizmu, „Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej” 2011, nr 2 (3).

Falandysz L., w: Prawo karne. Część szczególna. Wybrane zagadnienia, L. Lernell, A. Krukowski, Warszawa 1969.

Filar M., w: System Prawa Karnego. O przestępstwach w szczególności, t. 4, cz. 2, red. I. Andrejew, L. Kubicki, J. Waszczyński, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk – Łódź 1989.

Gardocki L., Prawo karne, Warszawa 1998.

Hanausek T., Przemoc jako forma działania przestępnego, Kraków 1966.

Hypś S., w: Kodeks karny. Komentarz, red. A. Grześkowiak, K. Wiak, Warszawa 2015.

Kleczkowska A., Rola cultural defence w wymiarze sprawiedliwości karnej, RPEiS 2012, z. 2.

Konarska-Wrzosek V., w: Kodeks karny. Komentarz, red. A. Lach, J. Lachowski, T. Oczkowski, I. Zgoliński, A. Ziółkowska, V. Konarska-Wrzosek, Warszawa 2020.

Królikowski M., Sakowicz A., w: Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz do artykułów 117–221, t. I, red. M. Królikowski, R. Zawłocki, Warszawa 2023.

Kulesza J., Glosa do uchwały SN z 10.12.1998 r., I KZP 22/98, Pal. 1999, nr 5–6.

Lachowski J., w: Kodeks karny. Komentarz, red. V. Konarska–Wrzosek, LEX/el. 2023.

Mozgawa M., w: Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, M. Budyn-Kulik, P. Kozłowska-Kalisz, M. Kulik, M. Mozgawa, LEX/el. 2023.

Peiper L., Komentarz do Kodeksu karnego i prawa o wykroczeniach, Kraków 1936.

Romańczuk-Grącka M., Pojęcie i funkcje przymusu psychicznego w prawie karnym, Warszawa 2020.

Sitarz O., Culture defence a polskie prawo karne, Archiwum Kryminologii 2007–2008, t. 29–30.

Spotowski A., w: System Prawa Karnego. O przestępstwach w szczególności, t. 4, cz. 2, I. Andrejew, L. Kubicki, red. J. Waszczyński, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk – Łódź 1989.

Sykuna S., Zajadło J., Kontrowersje wokół tzw. obrony przez kulturę – okoliczność wyłączająca winę, okoliczność łagodząca czy nadużycie prawa do obrony, PS 2007, nr 6.

Szymczak M. (red.), Słownik języka polskiego PWN, t. II, Warszawa 1979.

Tobis A., Główne przestępstwa przeciwko rodzinie. Charakterystyka i prawna i skuteczność kary pozbawienia wolności, Poznań 1980.

Warylewski J., w: Kodeks karny. Część szczególna, t. I, Komentarz, red. A. Wąsek, Warszawa 2004.

Warylewski J., w: System Prawa Karnego, Przestępstwa przeciwko dobrom indywidualnym, t. 10, red. J. Warylewski, Warszawa 2016.

Warylewski J., Przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności. Rozdział XXV Kodeksu karnego. Komentarz, Warszawa 2001.

Wawrowski J., Przestępstwa z użyciem przemocy – przemoc a przemoc wobec osoby, PS 2007, nr 6.

Wojciechowski B., Interkulturowe prawo karne. Filozoficzne podstawy karania w wielokulturowych społeczeństwach demokratycznych, Toruń 2009.

Wysocki M., Przemoc wobec osoby w rozumieniu art. 191 k.k., Prok. i Pr. 1999, nr 3.

Zajadło J., Fascynujące ścieżki filozofii prawa, Warszawa 2008.

Zajadło J., Uniwersalizm praw człowieka w konstytucji – bezpieczne i niebezpieczne relatywizacje, Prz. Sejm. 2007, nr 4.

Zalewski W., w: Konwencja o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, red. E. Bieńkowska, L. Mazowiecka, Warszawa 2016.

Zoll A., w: Kodeks karny. Część szczególna, t. 2, cz. 1, Komentarz do art. 117-211a, red. W. Wróbel, A. Zoll, Warszawa 2017.

Zoll A., Glosa do uchw. SN z 10.12.1998 r., I KZP 22/98, OSP 1999, nr 5.

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.