Przegląd uchwał Izby Karnej Sądu Najwyższego w zakresie prawa karnego procesowego za 2018 rok
PDF (English)

Słowa kluczowe

abstract legal question
enforcement clause
surveillance
refusal to instigate preparatory proceedings
editorial error
proceedings in petty offence cases
legal question
Supreme Court
court bench composition
general partnership
quashing of a sentence
discontinuation of preparatory proceedings
cumulative sentence
complaint abstrakcyjne pytanie prawne
klauzula wykonalności
kontrola operacyjna
odmowa wszczęcia postępowania przygotowawczego
omyłka pisarska
postępowanie w sprawach o wykroczenia
pytanie prawne
Sąd Najwyższy
skład sądu
spółka jawna
uchylenie wyroku
umorzenie postępowania przygotowawczego
wyrok łączny
zażalenie

Jak cytować

Ryszard A. (2020). Przegląd uchwał Izby Karnej Sądu Najwyższego w zakresie prawa karnego procesowego za 2018 rok. Ius Novum, 14(4), 119-154. https://doi.org/10.26399/iusnovum.v14.4.2020.40/r.a.stefanski

Abstrakt

Przedmiotem artykułu jest analiza orzeczeń Izby Karnej Sądu Najwyższego, podjętych w 2018 r. w ramach rozstrzygania zagadnień prawnych wymagających zasadniczej wykładni ustawy (art. 441 § 1 k.p.k.), budzących poważne wątpliwości co do wykładni przepisów prawa (art. 82 § 1 u. o SN) lub wywołujących w orzecznictwie sądów rozbieżności w wykładni przepisów prawa, będących podstawą ich orzekania (art. 83 § 1 u. o SN), w zakresie prawa karnego procesowego. Rozstrzygając przedstawione mu zagadnienia, Sąd Najwyższy opowiedział się: za dopuszczalnością sprostowania jako oczywistej omyłki pisarskiej określenia w sposób odmienny cyfrowo i słownie wymiaru kary (art. 105 § 1 k.p.k.); możliwością podejmowania przez prokuratora decyzji w przedmiocie wykorzystania dowodu w postępowaniu karnym, uzyskanego w wyniku kontroli operacyjnej zarządzonej na wniosek uprawnionego organu w stosunku do innego przestępstwa ściganego z urzędu lub przestępstwa skarbowego innego niż przestępstwo objęte zarządzeniem kontroli operacyjnej, ale tylko wtedy gdy do tego innego przestępstwa jest dopuszczalne zarządzenia takiej kontroli (art. 168b k.p.k.); niezaskarżeniem w ówczesnym stanie prawnym ponownego postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania przygotowawczego lub o jego umorzeniu (art. 330 § 2 k.p.k.); możliwością uchylenia wyroku uniewinniającego lub umarzającego postępowanie karne i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, związaną z regułą ne peius (art. 454 § 1 k.p.k.); ograniczeniem sądu rozpoznającego skargę na wyrok o uchyleniu wyroku sądu pierwszej instancji i przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania do zbadania, czy stwierdzone przez sąd odwoławczy uchybienie daje podstawę do wydania orzeczenia kasatoryjnego (art. 539a § 1 i 3 k.p.k.); dopuszczalnością wydania przez sąd odwoławczy wyroku łącznego raz pierwszy kary łącznej albo orzeczenia jej w innym zakresie niż orzekł sąd pierwszej instancji (art. 568a § 2 k.p.k.); pobraniem w postępowaniu karnym wykonawczym opłaty od wniosku o nadanie klauzuli wykonalności, złożonego przez osobę inną niż wskazana w tytule egzekucyjnym, na którą przeszły uprawnienia po powstaniu tytułu (art. 25 § 1 k.k.w.); niedopuszczalnością zażalenia na zarządzenie o odmowie przyjęcia wniosku o sporządzenie na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku sądu odwoławczego, wydanego w postępowaniu w sprawach o wykroczenia (art. 109 § 1 k.p.w.); kontynuowaniem postępowania w danej instancji w składzie dotychczasowym w razie jego zmian w wyniku nowelizacji przepisów o składzie sądu (art. 30 ustawy z dnia 27 września 2013 r.); każdy wspólnik spółki jawnej jest obowiązany jest udzielić uprawnionemu organowi informacji, komu powierzył pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie (art. 78 ust. 5 p.r.d.). Ponadto organ ten wyjaśnił przesłanki przedstawiania Sądowi Najwyższemu zagadnień prawnych wymagających zasadniczej wykładni (art. 441 § 1 k.p.k.) oraz wywołujących w orzecznictwie sądów rozbieżności w wykładni przepisów prawa będących podstawą ich orzekania (art. 83 § 1 u. o SN).

https://doi.org/10.26399/iusnovum.v14.4.2020.40/r.a.stefanski
PDF (English)

Bibliografia

Andrzejewska M., Reguły ne peius w myśli Profesora Mariana Cieślaka – kontynuacja czy zmierzch idei?, [in:] Profesor Marian Cieślak – osoba, dzieło, kontynuacje, W. Cieślak (ed.), Warszawa 2013.

Boratyńska K.T., Czarnecki P., Królikowski M., Lach A., [in:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, A. Sakowicz (ed.), Warszawa 2020.

Brzozowski S., Wykorzystywanie dowodów uzyskanych w toku kontroli operacyjnej w kontekście art. 168b Kodeksu postępowania karnego, Palestra 6, 2016.

Burdziak K., Dowody uzyskane w toku kontroli operacyjnej, [in:] Dynamika zmian w prawie, M. Nawrocki, M. Rylski (eds), Warszawa 2017.

Czerwińska D., Problematyka zgody następczej na wykorzystanie tzw. przypadkowych znalezisk po 15.04.2016 r., Przegląd Sądowy 4, 2019.

Daniluk P., Instytucja tzw. zgody następczej po nowelizacji z 11 marca 2016 r. w świetle standardów konstytucyjnych i konwencyjnych, Studia Prawnicze 3, 2017.

Dąbkiewicz K., Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. Komentarz, Warszawa 2017.

Drajewicz D., Glosa do uchwały 7 sędziów SN z dnia 28 marca 2012 r., I KZP 24/11, LEX/el. 2012.

Feliga P., Ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Komentarz, Warszawa 2015.

Fingas M., Orzekanie reformatoryjne w instancji odwoławczej w polskim procesie karnym, Warszawa 2016.

Gadecki B., Glosa do postanowienia SA w Białymstoku z dnia 20 stycznia 2011 r., II AKz 13/11, Gdańskie Studia Prawnicze-Przegląd Orzecznictwa 3, 2011.

Gadecki B., Glosa do uchwale 7 sędziów SN z dnia 28 czerwca 2018 r., I KZP 4/18, Orzecznictwo Sądów Polskich 1, 2019.

Garlicki L., Aktualne orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, [in:] Orzecznictwo sądowe w sprawach karnych. Aspekty europejskie i unijne, L. Gardocki, J. Godyń, M. Hudzik, L.K. Paprzycki (eds), Warszawa 2008.

Gensikowski P., Postępowanie w sprawach o wykroczenia. Komentarz, Warszawa 2017.

Górski A., Walentynowicz L., Koszty sądowe w sprawach cywilnych. Ustawa i orzekanie, Warszawa 2007.

Gruszecka D., [in:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, J. Skorupka (ed.), Warszawa 2020.

Grzegorczyk T., Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Artykuły 1–467, Vol. I, Warszawa 2014.

Grzegorczyk T., Kodeksowe legalizowanie w procesie karnym, przez nowelizację z dnia 11 marca 2016 r., dowodów uzyskanych za pomocą przestępstwa lub z naruszeniem przepisów postępowania poza granicami zgody, udzielonej przez sąd na wkroczenie w sferę konstytucyjnie chronionych praw i wolności, [in:] Proces karny w dobie przemian. Zagadnienia ogólne, S. Steinborn, K. Woźniewski (eds), Gdańsk 2018.

Gudowski J., [in:] P. Grzegorczyk, J. Gudowski, M. Jędrzejewska, K. Weitz, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Postępowanie rozpoznawcze, T. Ereciński (ed.), Vol. I, Warszawa 2016.

Hermeliński W., Nita B., Orzekanie reformatoryjne w procesie karnym na podstawie nowych ustaleń faktycznych, Państwo i Prawo 4, 2009.

Hoc S., Kudła J., Zgoda następcza z art. 168b Kodeksu postępowania karnego. Komentarz praktyczny, Lex/el. 2016.

Hofmański P., Zabłocki S., Dowodzenie w postępowaniu apelacyjnym i kasacyjnym – kwestie modelowe, [in:] Funkcje procesu karnego. Księga Jubileuszowa Profesora Janusza Tylmana, T. Grzegorczyk (ed.),Warszawa 2011.

Jasiński W., Petrification of a Court Bench Composition in the Transitional Provisions: Comments in the Light of the Supreme Court Ruling of 29 November 2016, I KZP 9/16 [Petryfikacja składu sądu w przepisach intertemporalnych – uwagi na tle postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 29 listopada 2016 r., I KZP 9/16], 20–35, Ius Novum 3, 2017.

Jeż-Ludwichowska M., Klubińska M., Zasada bezpośredniości w postępowaniu odwoławczym w świetle nowelizacji k.p.k. z 27 września 2013 r., [in:] Środki zaskarżenia po nowelizacji kodeksu postępowania karnego, A. Lach (ed.), Toruń 2015.

Kardas P., Problem granic legalności czynności uczestników postępowania karnego i konsekwencji ich przekroczenia, [in:] Granice procesu karnego. Legalność działań uczestników postępowania, D. Gruszecka, J. Skorupka (eds), Warszawa 2015.

Kidyba A., Handlowe spółki osobowe, Vol. I, Kraków 2005.

Kmiecik R., Glosa do postanowienia SN z dnia 26 marca 2008 r., V KK 389/07, Orzecznictwo Sądów Polskich 1, 2009.

Kulesza C., [in:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, K. Dudka (ed.), Warszawa 2018.

Kurowski M., [in:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, D. Świecki (ed.), Vol. I, Warszawa 2013.

Lach A., Glosa do postanowienia SN z 27.02.2008 r., IV KO 21/08, LEX 2008.

Machlańska J., Procesowe wykorzystanie podsłuchu w nowelizacji kodeksu postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw z 11 marca 2016 r. w świetle prawa do obrony, Studia Iuridica Lublinensia 4, 2016.

Matras J., [in:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, K. Dudka (ed.), Warszawa 2018.

Niemczyk Z., Nowy kształt kontroli operacyjnej po zmianach ustawy o Policji i Kodeksu postępowania karnego, Kwartalnik Krajowej Szkoły Sędziów i Prokuratorów 2, 2017.

Niemiec V., Glosa do postanowienia SN z dnia 29 listopada 2016 r., I KZP 9/16, Gdańskie Studia Prawnicze-Przegląd Orzecznictwa 2, 2017.

Pachowicz Z., [in:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, J. Skorupka (ed.), Warszawa 2020.

Paluszkiewicz H., [in:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, K. Dudka (ed.), Warszawa 2018.

Pojnar P., Prawo sądu odwoławczego do własnych ustaleń faktycznych a zasada kontroli procesu – rozważania de lege lata i de lege ferenda, [in:] Zasady procesu karnego wobec wyzwań współczesności. Księga ku czci Profesora Stanisława Waltosia, J. Czapska, A. Gaberle, A. Światłowski, A. Zoll (eds), Warszawa 2000.

Rogoziński P., [in:] Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. Komentarz, A. Sakowicz (ed.), Warszawa 2020.

Sakowicz A., [in:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, A. Sakowicz (ed.), Warszawa 2020.

Sitkiewicz B., Wykorzystanie dowodów uzyskanych w ramach kontroli operacyjnej oraz podsłuchu procesowego, [in:] Postępowanie karne po nowelizacji z dnia 11 marca 2016 r., A. Lach (ed.), Warszawa 2017.

Skorupka J., Prokonstytucyjna wykładnia przepisów prawa dowodowego w procesie karnym, [in:] Verba volant, scripta manent. Proces karny, prawo karne skarbowe i prawo wykroczeń po zmianach z lat 2015–2016. Księga pamiątkowa poświęcona Profesor Monice Zbrojewskiej, T. Grzegorczyk, R. Olszewski (eds), Warszawa 2017.

Skorupka J., Glosa do uchwały 7 sędziów SN z dnia 28 czerwca 2018 r., I KZP 4/18, Orzecznictwo Sądów Polskich 1, 2019.

Stawecki T., Winczorek P., Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2003.

Steinborn S., Skarga na wyrok kasatoryjny sądu odwoławczego na tle systemu środków zaskarżenia w polskim procesie karnym, [in:] Verba volant, scripta manent. Proces karny, prawo karne skarbowe i prawo wykroczeń po zmianach z lat 2015–2016. Księga pamiątkowa poświęcona Profesor Monice Zbrojewskiej, T. Grzegorczyk, R. Olszewski (eds), Warszawa 2017.

Stefański R.A., Instytucja pytań prawnych do Sądu Najwyższego w sprawach karnych, Kraków 2001.

Stefański R.A., Przegląd uchwał Izby Karnej i Wojskowej Sądu Najwyższego w zakresie postępowania karnego za 2012 r., Ius Novum 2, 2013.

Stefański R.A., Review of Resolutions of the Supreme Court Criminal Chamber Concerning Criminal Procedure Law for 2016 [Przegląd uchwał Izby Karnej Sądu Najwyższego w zakresie prawa karnego procesowego za 2016 r.], 127–160, Ius Novum 1, 2018.

Stefański R.A., Stosunek sądu do dowodów nielegalnych, [in:] Postępowanie przed sądem I instancji w znowelizowanym procesie karnym, D. Kala, I. Zgoliński (eds), Warszawa 2018.

Stefański R.A., Węzłowe problemy kontroli i utrwalania rozmów telefonicznych, [in:] Kontrola korespondencji, B. Opaliński, M. Rogalski (eds), Warszawa 2018.

Stefański R.A., Pozycja prokuratora w zreformowanej procedurze karnej a standardy rzetelnego procesu, [in:] Ewolucja polskiego wymiaru sprawiedliwości w latach 213–2018 w świetle standardów rzetelnego procesu, C. Kulesza, A. Sakowicz (eds), Białystok 2019.

Stefański R.A., [in:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, R.A. Stefański, S. Zabłocki (eds), Vol. II, Warszawa 2019.

Szumiło-Kulczycka D., Dalsze wykorzystywanie materiałów z kontroli operacyjnej (uwagi na tle art. 168b k.p.k.), Państwo i Prawo 10, 2018.

Świecki D., Metodyka pracy sędziego w sprawach o wykroczenia, Warszawa 2012.

Świecki D., Bezpośredniość czy pośredniość w polskim procesie karnym, Warszawa 2013.

Świecki D., [in:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, J. Skorupka (ed.), 2020.

Wiliński P., Dwuinstancyjność postępowania karnego w świetle Konstytucji, [in:] Funkcje procesu karnego. Księga Jubileuszowa Profesora Janusza Tylmana, T. Grzegorczyk (ed.), Warszawa 2011.

Wiliński P., Konstytucyjny standard legalności dowodu w procesie karnym, [in:] Proces karny w dobie przemian. Zagadnienia ogólne, S. Steinborn, K. Woźniewski (eds), Gdańsk 2018.

Włodyka S., Przesłanki dopuszczalności pytań prawnych do Sądu Najwyższego, Nowe Prawo 2, 1971.

Zieliński A., Orzekanie o kosztach postępowania cywilnego. Komentarz praktyczny z orzecznictwem, Warszawa 2017.