Słowa kluczowe
koszty obrońcy
nieobecność prokuratora na rozprawie
sąd odwoławczy
środek zapobiegawczy
środki na rachunku bankowym
zagadnienie prawne
zażalenie
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł ma charakter naukowo-badawczy, a jego przedmiotem jest analiza uchwał i postanowień
Izby Karnej Sądu Najwyższego w zakresie prawa karnego procesowego wydanych
w 2021 r., w wyniku rozpatrzenia tzw. pytań prawnych. Przedmiotem rozważań są takie
zagadnienia jak: nieobecność prokuratora na rozprawie głównej a skazanie na niej bez przeprowadzenia
postępowania dowodowego (art. 387 § 2 k.p.k.), zażalenie na postanowienie
sądu odwoławczego o uchyleniu środka zapobiegawczego (art. 426 § 2 k.p.k.), przesłanki
rozstrzygania przez sąd najwyższy zagadnień prawnych (art. 441 § 1 k.p.k.), odszkodowanie
za niewątpliwie niesłuszne tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie (art. 552 § 4 k.p.k.),
zwrot kosztów ustanowienia obrońcy (art. 632 pkt 2 k.p.k.), środki na rachunku bankowym
jako dowód rzeczowy (art. 86 ust. 13 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu
terroryzmu, art. 106a ustawy prawo bankowe), toczenie się postępowania według
przepisów dotychczasowych (art. 25 ust. 3 Ustawy z dnia 11 marca 2016 r. o zmianie ustawy –
Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw), przedstawienie Sądowi Najwyższemu
do rozstrzygnięcia zagadnień prawnych (art. 82 § 1 i art. 83 § 1 ustawy o Sądzie
Najwyższym). Podstawowym celem naukowym była ocena zasadności dokonanych przez ten
organ interpretacji przepisów regulujących zagadnienia prawne poddane Sądowi Najwyższemu
do rozstrzygnięcia.
Główną tezą badawczą było wykazanie, że tzw. instytucja pytań prawnych kierowanych
do Sądu Najwyższego spełnia ważną rolę w zapewnieniu jednolitości orzecznictwa sądów
powszechnych i wojskowych, gdyż argumentacja stanowiska tego organu jest pogłębiona.
Wyniki badania mają oryginalny charakter, ponieważ rozwijają twórczo interpretację zawartą
w analizowanych rozstrzygnięciach. Badania mają przede wszystkim zasięg krajowy. Artykuł
ma istotne znaczenie dla nauki – zawiera pogłębioną analizę dogmatyczną oraz duży ładunek
myśli teoretycznej, a także jest przydatny dla praktyki, wzbogacając argumentację Sądu Najwyższego
lub przytaczając okoliczności uzasadniające poglądy odmienne.
Bibliografia
Balwicka-Szczyrba M., w: M. Balwicka-Szczyrba, A. Sylwestrzak (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2022.
Bednarek M., Mienie: komentarz do art. 44–553 Kodeksu cywilnego, Kraków 1997.
Bladowski B., Glosa do uchwały SN z dnia 28 października 1993 r., I KZP 21/93, OSP 1995, nr 1.
Boratyńska K.T., Chojniak Ł., Jasiński W., Postępowanie karne, Warszawa 2012.
Boratyńska K.T., Czarnecki P., w: A. Sakowicz (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 2020.
Choduń A., Zieliński M., w: P. Hofmański (red.), System Prawa Karnego Procesowego. Zagadnienia ogólne, t. I, cz. 2, Warszawa 2013.
Cieślak M., Zagadnienia dowodowe w procesie karnym, Kraków 1955.
Cieślak M., Doda Z., Przegląd orzecznictwa Sądu Najwyższego w zakresie postępowania karnego (I półrocze 1977 r.), „Palestra” 1978, nr 1.
Dąbkiewicz K., Glosa do postanowienia SA we Wrocławiu z dnia 1 czerwca 2011 r., II AKz 214/11, OSP 2012, nr 12.
Duży J., Glosa do uchwały SN z dnia 13 października 2021 r., I KZP 1/21, „Prokuratura i Prawo” 2022, nr 4.
Eichstaedt K., w: D. Świecki (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz aktualizowany, t. I, LEX/el. 2022.
Eichstaedt K., w: D. Świecki (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz aktualizowany, t. II, LEX/el. 2022.
Gniewek E., Prawo rzeczowe, Warszawa 2014.
Grajewski J., Steinborn S., w: L.K. Paprzycki (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz do art. 425–673, t. II , Warszawa 2013.
Gruza E., Goc M., Moszczyński J., Kryminalistyka czyli o współczesnych metodach dochodzenia przestępstw, Warszawa 2020.
Gerecka-Żołyńska A., w: P. Wiliński (red.), Polski proces karny, Warszawa 2020.
Gaberle A., Leksykon polskiej procedury karnej, Gdańsk 2004.
Gardocka T., Jagiełło D., Glosa do uchwały składu 7 sędziów z dnia 25 lutego 2021 r., I KZP 5/20, „Państwo i Prawo” 2022, nr 7.
Gostyński Z., Glosa do uchwały 7 sędziów SN z dnia 30 września 1998 r., I KZP 14/98, „Państwo i Prawo” 1999, nr 4.
Gruszecka D., w: J. Skorupka (red.), Proces karny, Warszawa 2017.
Grzegorczyk T., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Artykuły 1–467, t. I, Warszawa 2014.
Horoszowski P., Nazwa i pojęcie „dowodu” w teorii i praktyce prawa sądowego, „Państwo i Prawo” 1956, nr 10.
Ignatowicz J., Prawo rzeczowe, Warszawa 1994.
Kalinowski S., Polski proces karny w zarysie, Warszawa 1981.
Karnat J., Blokada na rachunku bankowym w związku z podejrzeniem wykorzystania działalności banku do gromadzenia środków związanych z przestępstwem innym niż pranie pieniędzy albo finansowanie terroryzmu w praktyce prokuratorskiej, „Prokuratura i Prawo” 2016, nr 6.
Kasiński J., w: Świecki (red.), Kodeks postępowania karnego. Orzecznictwo, Warszawa 2022.
Katner W.J., w: P. Księżak. M. Pyziak-Szafnicka (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Część ogólna, Warszawa 2014.
Kaźmierczyk A., w: M. Fras, M. Habdas (red.), Kodeks cywilny. Część ogólna (art. 1–125). Komentarz, t. I, Warszawa 2018.
Klejnowska M., w: G. Artymiak, M. Rogalski (red.), Proces karny. Część ogólna, Warszawa 2012.
Kmiecik R., w: R. Kmiecik, E. Skrętowicz, Proces karny. Część ogólna, Warszawa 2006.
Kmiecik R., Glosa do postanowienia SN z dnia 22 marca 2000 r., V KZ 23/00, OSP 2001, nr 2.
Kmiecik R., Rzeczy, ślady i dokumenty jako przedmiot postanowienia prokuratora „co do dowodów rzeczowych” (art. 323 § 1 k.p.k.), „Prokuratura i Prawo” 2022, nr 7–8.
Kociucki L., w: B. Bajor, J.M. Kondek, K. Królikowska, Prawo bankowe. Komentarz do przepisów cywilnoprawnych, Warszawa 2020.
Kulesza C., w: K. Dudka (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 2020.
Kurowski M., Glosa do w uchwały SN z dnia 13 października 2021 r., I KZP 1/21, „Prokuratura i Prawo” 2022, nr 2.
Leksykon finansowo-bankowy, W. Jaworski (red.), Warszawa 1991.
Marszał K., Proces karny. Zagadnienia ogólne, Katowice 2008.
Matras J., w: K. Dudka (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 2020.
Michna M., Bitcoin jako przedmiot stosunków cywilnoprawnych, Warszawa 2018.
Mikulski M., Pietrzyk T., Dowody rzeczowe w praktyce prokuratorskiej – wybrane zagadnienia, „Kwartalnik Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury” 2012, z. 1, nr 1.
Olszewski A., Konstrukcja prawna umowy sprzedaży wirtualnych przedmiotów w świetle prawa polskiego, „Transformacje Prawa Prywatnego” 2011, nr 4.
Paluszkiewicz H., w: K. Dudka, H. Paluszkiewicz, Postępowanie karne, Warszawa 2021.
Pawlak W., w: J. Gudowski (red.), Kodeks cywilny. Część ogólna (art. 1–55(4)). Komentarz, t. I, cz. 1, Warszawa 2021.
Petrys A., Bitcoin – współczesna alternatywa wobec pieniądza fiducjarnego w aspekcie prawnokarnym, „Palestra” 2021, nr 9.
Piętka H., Wstęp na nauki prawa, Warszawa 1947.
Ponikowski R., Zagrodnik J., w: J. Skorupka (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 2020.
Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, H. Zgółkowa (red.), t. 33, Poznań 2001.
Pratkowiecki P., Zaskarżanie orzeczeń sądu odwoławczego w sprawach karnych, „Przegląd Sądowy” 2003, nr 2.
Prusak F., Komentarz do kodeksu postępowania karnego, t. 1, Warszawa 1999.
Nowicki K., w: M. Klejnowska (red.), Systemu Prawa Karnego Procesowego. Koszty procesu w sprawach karnych, t. XVIII, Warszawa 2018.
Skorupka J., w: J. Skorupka (red.), System Prawa Karnego Procesowego. Dowody, t. VIII, cz. 1, Warszawa 2019.
Stachowiak S., Wiliński P., w: P. Wiliński (red.), Polski proces karny, Warszawa 2020.
Stefański R.A., w: R.A. Stefański, S. Zabłocki (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz do art. 1–166, t. I, Warszawa 2017.
Stefański R.A., w: R.A. Stefański, S. Zabłocki (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz do art. 297–424, t. III, Warszawa 2021.
Stefański R.A., w: Z. Kwiatkowski (red.), System Prawa Karnego Procesowego. Sądy i inne organy postępowania karnego, t. V, Warszawa 2015.
Stefański R.A., Przegląd uchwał Izby Karnej Sądu Najwyższego w zakresie prawa karnego procesowego za 1997 rok, „Wojskowy Przegląd Prawniczy” 1998, nr 3–4.
Stefański R.A., Przegląd uchwał Izby Karnej oraz Wojskowej Sądu Najwyższego w zakresie prawa karnego procesowego za 2002 r., „Wojskowy Przegląd Prawniczy” 2002, nr 2.
Stefański R.A., Przegląd uchwał Izby Karnej Sądu Najwyższego w zakresie prawa karnego procesowego za 2006 r., „Wojskowy Przegląd Prawniczy” 2007, nr 2.
Stefański R.A., Metodyka pracy prokuratora w sprawach karnych, Warszawa 2017.
Stefański R.A., Terminy tymczasowego aresztowania w sprawach, w których przejęto ściganie lub nastąpiła ekstradycja, „Prokuratura i Prawo” 1995, nr 11–12.
Szołucha S., w: J. Skorupka (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 2020.
Śliwiński S., Polski proces karny przed sądem powszechnym. Zasady ogólne, Warszawa 1948.
Świecki D., w: Kodeks postępowania karnego. Komentarz, D. Świecki (red.), t. I, Warszawa 2020.
Świecki D., w: Kodeks postępowania karnego. Komentarz aktualizowany, D. Świecki (red.), t. II , LEX/el. 2022.
Świecki D., Czynności procesowe obrońcy i pełnomocnika w sprawach karnych, Warszawa 2018.
Taracha A., Dokument jako dowód rzeczowy, w: Nauka wobec prawdy sądowej. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Zdzisława Kegla, R. Jaworski, M. Szostak (red.), Wrocław 2005.
Waltoś S., Hofmański P., Proces karny. Zarys systemu, Warszawa 2020.
Waszczyński J., Odszkodowanie za niesłuszne skazanie i bezzasadne aresztowanie w polskim procesie karnym, Warszawa 1967.
Ważny A., w: Kodeks postępowania karnego. Komentarz, A. Sakowicz (red.), Warszawa 2020.
Wierczyński G., Redagowanie i ogłaszanie aktów normatywnych. Komentarz, Warszawa 2016.
Zabłocki S., w: Kodeks postępowania karnego. Komentarz do art. 425–467, R.A. Stefański, S. Zabłocki (red.), t. IV, Warszawa 2021.
Zabłocki S., O niektórych zmianach wprowadzonych przez nowy Kodeks postępowania karnego w zakresie postępowania odwoławczego, „Przegląd Sądowy” 1997, nr 11–12.
Zacharzewski K., Bitcoin jako przedmiot stosunków prawa prywatnego, „Monitor Prawniczy” 2014, nr 21.
Zacharzewski K., Obrót walutami cyfrowymi w reżimie obrotu instrumentami finansowymi, „Przegląd Sądowy” 2017, nr 11–12.
Zacharzewski K., Praktyczne znaczenie bitcoina na wybranych obszarach prawa prywatnego, „Monitor Prawniczy” 2015, nr 4.
Zgryzek K., w: Proces karny, J. Zagrodnik (red.), Warszawa 2019.
Zieliński M., Wykładnia prawa. Zasady, reguły, wskazówki, Warszawa 2010.
Żabiński Z., Umowa rachunku bankowego, Warszawa 1967.