Słowa kluczowe
nadużycie prawa podmiotowego
ochrona dłużnika
klauzula generalna zasad współżycia społecznego
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł ma rozstrzygnąć problem badawczy na podstawie metod: aksjologicznej i formalno-
-dogmatycznej oraz odpowiada na pytanie: jakie przyczyny sprawiają, iż instytucja przedawnienia
wykazuje słabe ugruntowanie aksjologiczne w prawie cywilnym. Aksjologia instytucji
przedawnienia polega na ochronie dłużnika. Ustawodawca, dając zobowiązanemu możność
uchylenia się od spełnienia świadczenia za pomocą zgłoszenia zarzutu przedawnienia, pozbawia
wierzyciela możliwości dochodzenia dłużnego świadczenia. Kształt tej regulacji sprawia,
że w stosunkach cywilnoprawnych może pojawić się zagrożenie dla bezpieczeństwa obrotu
cywilnoprawnego. Argumenty i wnioski wskazują jednoznacznie na to, iż przedawnienie
może zarówno sprzyjać, jak i zapobiegać stabilizacji obrotu. Fakt ten świadczy o słabym
ugruntowaniu aksjologicznym tej instytucji.
Bibliografia
Arystoteles, Etyka Nikomachejska, Warszawa 1982.
Domański L., Instytucje. Część ogólna, t. 2.
Grzybowski S., Prawo cywilne. Zarys części ogólnej, Warszawa 1985.
Gwiazdomorski J., Podstawowe problemy przedawnienia, „Nowe Prawo” 1955, nr 1.
Jaworska M., Sądy jako organy wymiaru sprawiedliwości w polskim porządku prawnym, Wrocław
Kruszyńska-Kola J., Ratio przedawnienia, Warszawa 2020.
Kuźmicka-Sulikowska J., Idea przedawnienia i jej realizacja w polskim kodeksie cywilnym, Wrocław
Leszczyński L., Maroń G., Pojęcie i treść zasad prawa oraz generalnych klauzul odsyłających. Uwagi
porównawcze, Lublin 2013.
Nowacki J., O przepisach zawierających klauzule generalne, w: Studia z teorii prawa, Zakamycze
Pyziak-Szafnicka M., Prawo podmiotowe, w: M. Safjan (red.), System prawa prywatnego: prawo
cywilne, część ogólna, t. 1, wyd. 2, C.H. Beck, Instytut Nauk Prawnych PAN, Warszawa 2012.
Radwański Z., Olejniczak A., Prawo cywilne – część ogólna, Warszawa 2015.
Radwański Z., Zieliński M., Uwagi de lege ferenda o klauzulach generalnych w prawie prywatnym,
„Przegląd Legislacyjny”, Biuletyn Rady Legislacyjnej, 2001, Warszawa.
Sala-Szczypiński M., Znaczenie zasad współżycia społecznego w prawie polskim, „Państwo i Społeczeństwo”
, t. V, nr 1.
Sobolewski P., Warciński M., Przedawnienie roszczeń deliktowych, Warszawa 2007.
Stawecki T., Precedens w polskim porządku prawnym. Pojęcie i wnioski de lege ferenda, Warszawa
Stępień-Sporek A., Sporek F., Przedawnienie i terminy zawite, Warszawa 2009.
Szpunar A., Uwagi o nadużyciu prawa podmiotowego, Kraków 1947.
Wolter A., Prawo cywilne – zarys części ogólnej, Warszawa 1967.
Wolter A., Policzkiewicz-Zawadzka Z., Przedawnienie roszczeń według kodeksu cywilnego, „Państwo
i Prawo” 1965, z. 3.