Abstrakt
Glosowany wyrok dotyczy dwóch istotnych zagadnień związanych ze stosowaniem przez jednostki organizacyjne Kościoła katolickiego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej autonomicznych, szczegółowych zasad ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem ich danych. Pierwsze odnosi się do możliwości dalszego stosowania tychże autonomicznych, szczegółowych zasad po wejściu w życie RODO. Drugie – zdolności powołania i statusu niezależnego odrębnego organu nadzorczego – Kościelnego Inspektora Ochrony Danych. Aprobując stanowisko zawarte w wyroku NSA, w glosie przedstawiono argumenty przemawiające za tym, że w momencie wejścia w życie RODO w Kościele katolickim istniała regulacja dotyczącą przetwarzania danych osobowych, zawarta przede wszystkim w normach Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r., którą Kościół katolicki w terminie określonym w art. 91 ust. 1 RODO dostosował do przepisów tego aktu prawnego. Ponadto tryb działania, sposób powołania lub odwołania Kościelnego Inspektora Ochrony Danych nie muszą mieć podstaw wynikających z prawa powszechnie obowiązującego i mogą wynikać z prawa wewnętrznego Kościoła katolickiego, pod warunkiem że zostaną zachowane wymogi określone w rozdziale VI RODO, czyli: niezależność, spełnianie ogólnych warunków dotyczących organów ochrony danych, zachowanie tajemnicy, wykonywanie zadań i realizowanie uprawnień określonych w RODO (odpowiednie kompetencje). Argumentacja ta znajduje swe źródło w gwarantowanej przez przepisy Konstytucji RP zasadzie autonomii i niezależności kościołów i innych związków wyznaniowych. Potwierdza to również motyw 165 Preambuły RODO, zgodnie z którym rozporządzenie o ochronie danych szanuje status przyznany kościołom oraz związkom lub wspólnotom wyznaniowym na mocy prawa konstytucyjnego obowiązującego w państwach członkowskich i nie narusza tego statusu – jak uznano w art. 17 TFUE.
Bibliografia
Baron J., Bączkowicz F., Stawinoga W., Prawo kanoniczne. Podręcznik dla duchowieństwa, t. 2, Opole 1958.
Czelny M., Prawo do prywatności w ustawodawstwie Kościoła katolickiego, w: T.J. Zieliński, M. Hucał (red.), Prawo do prywatności w kościołach i innych związkach wyznaniowych, War-szawa 2019, s. 373–400.
Fajgielski P., Komentarz do art. 91 RODO, w: idem, Ogólne rozporządzenie o ochronie danych. Ustawa o ochronie danych osobowych. Komentarz, Warszawa 2021, dostęp przez Lex.
Filak A., Nowe regulacje ochrony danych osobowych w Kościele Ewangelicko-Augsburskim w RP, w: T.J. Zieliński, M. Hucał (red.), Prawo do prywatności w kościołach i innych związkach wyzna-niowych, Warszawa 2019, s. 117–142.
Gręźlikowski J., Realizacja prawa do dobrego imienia i ochrony własnej intymności w Kościele (kan. 220 KPK) w świetle ustawy i instrukcji o ochronie danych osobowych, „Teologia i Czło-wiek” 2012, s. 229–255.
Hucał M., Szczegółowe lub kompleksowe zasady ochrony danych osobowych stosowane przed wejściem w życie RODO na przykładzie Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP, „Studia z Prawa Wyznaniowego” 2019, t. 22, s. 255–288.
Hucał M., Reforma ochrony danych osobowych w Kościołach mniejszościowych w Polsce: projekt regu-lacji wewnętrznych i wspólnego organu nadzoru, w: T.J. Zieliński, M. Hucał (red.), Prawo do prywatności w kościołach i innych związkach wyznaniowych, Warszawa 2019, s. 53–55.
Kacprzyk W., Prawo do prywatności w prawie kanonicznym i w prawie polskim. Studium prawno-porównawcze, Lublin 2008.
Litwiński P., Komentarz do art. 91, w: P. Litwiński (red.), Rozporządzenie UE w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i swobodnym przepływem takich danych. Komentarz, Warszawa 2021, dostęp przez Legalis.
Łukańko B., Kościelne modele ochrony danych osobowych, Warszawa 2019.
Majer P., Ochrona prywatności w kanonicznym porządku prawnym, w: P. Majer (red.), Ochrona danych osobowych i prawo do prywatności w Kościele, Kraków 2002, s. 83–123.
Morawska K., Rola oraz status prawny motywów preambuły ogólnego rozporządzenia o ochronie danych – klucz do wykładni przepisów nowego prawa unijnego, w: M. Kawecki, T. Osiej (red.), Ogólne rozporządzenie o ochronie danych osobowych. Wybrane zagadnienia, Warszawa 2017, s. 40–41.
Sakowska-Baryła M., Komentarz do art. 91, w: M. Sakowska-Baryła (red.), Ogólne rozporządzenie o ochronie danych osobowych. Komentarz, Warszawa 2018, dostęp przez Legalis.
Skonieczny P., Pojęcie dobrego imienia (bona fama) w Kodeksie prawa kanonicznego z 1983 r. Jana Pawła II na podstawie kan. 220, „Prawo Kanoniczne” 2009, nr 1–2, s. 59–84.
Walencik D., Dekret ogólny Konferencji Episkopatu Polski w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych w Kościele katolickim, w: T.J. Zieliński, M. Hucał(red.), Prawo do prywatności w kościołach i innych związkach wyznaniowych, Warszawa 2019, s. 15–48.
Zawadzka N., Komentarz do art. 91, w: E. Bielak-Jomaa, D. Lubasz (red.), RODO. Ogólne rozpo-rządzenie o ochronie danych. Komentarz, Warszawa 2018, dostęp przez Lex.