Abstrakt
Celem niniejszego artykułu jest cywilistyczna analiza zakresów upoważnień zawartych
w licencjach creative commons w kontekście ich potencjalnego wykorzystania w działalności
repozytorium instytucjonalnego. Rozważania odnoszą się są przy tym do warunków udostępniania
i przekazywania informacji sektora publicznego w celu ponownego wykorzystania
określonych w ustawie o otwartych danych z 2021 r. Odrębnie przedstawiono zakres rzeczowy,
czasowy i terytorialny licencji Creative Commons. Analizie poddano w szczególności
standardy licencji otwartych w świetle przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie
autorskim oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Wydaje się to istotne
w kontekście problemów związanych z funkcjonowaniem licencji Creative Commons na gruncie
prawa polskiego. Tego typu analiza wydaje się tym bardziej zasadna, że w przypadku
danych badawczych przedmiotem upoważnienia może być nie tylko utwór, ale także baza
danych lub przedmiot praw pokrewnych. W trakcie badań wykorzystano głównie metodę
dogmatyczno-prawną i prawno-porównawczą.
Należy stwierdzić, że odwołanie się do standardowych otwartych licencji Creative Commons
umożliwia podmiotowi zobowiązanemu należyte wywiązanie się z jego obowiązków
w zakresie określenia treści warunków ponownego wykorzystywania danych określonych
w szczególności w art. 15 ustawy o otwartych danych z 2021 r. Przedstawione zasady uznawania
autorstwa spełniają obowiązek informowania o źródle, czy czasie pozyskiwania informacji
sektora publicznego od podmiotu zobowiązanego. Z kolei obowiązki związane z eksploatacją
utworów zależnych określają warunki obowiązku informowania o przetwarzaniu ponownie
wykorzystanych danych sektora publicznego. W konsekwencji uznano, że odwoływanie się
do licencji Creative Commons w ramach instytucjonalnych repozytoriów może być właściwe,
mając na uwadze wskazane w artykule niedociągnięcia, rozbieżności oraz brak pełnej synchronizacji
wypracowanych standardów międzynarodowych licencji Creative Commons z polskim
porządkiem prawnym.
Bibliografia
Contreras J.L., Data Sharing, Latency Variables, and Science Commons, „Berkeley Technology Law Journal” 2010, nr 25 (4).
Fischer B., Autorskoprawne konteksty ponownego wykorzystania danych badawczych, w: M. Dumkiewicz, K. Kopaczyńska-Pieczniak, J. Szczotka (red.), Sto lat polskiego prawa handlowego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Andrzejowi Kidybie, t. II, Warszawa 2020.
Fischer B., Creative Commons na tle przepisów o dozwolonym użytku programów komputerowych, „Przegląd Prawa Handlowego” 2005, nr 11.
Grzybczyk K., Prawo właściwe dla autorskoprawnej umowy licencyjnej, Warszawa 2010.
Grzybczyk K., w: W. Popiołek (red.), Międzynarodowe prawo handlowe, System Prawa Handlowego, t. 9, Warszawa 2013.
Grzybczyk K., w: M. Pazdan (red.), Prawo prywatne międzynarodowe, „Środkowoeuropejskie Studia Polityczne” 2015.
Katz Z., Pitfalls of Open Licensing: An Analysis of Creative Commons Licensing, „IDEA: The Intellectual Property Law Review” 2006, nr 46 (3).
Klimas D., Licencje „Creative Commons” 3.0 w polskim porządku prawnym oraz ich byt w wirtualnym świecie – wybrane aspekty prywatnoprawne, „Prawo Mediów Elektronicznych” 2015, nr 1.
Konarski X., Przedmiot ochrony i treść prawa sui generis do bazy danych, „Przegląd Prawa Handlowego” 2005, nr 11.
Leucci S., Preliminary Notes on Open Data Licensing, „Journal of Open Access to Law” 2014, nr 2.
Machała W., Licencja mieszana? Prawnoautorskie aspekty obrotu programami komputerowymi stworzonymi z wykorzystaniem oprogramowania o otwartym kodzie, „Zeszyty Naukowe UJ. Prace z Prawa Własności Intelektualnej” 2010, nr 1.
Machała W., Wybrane cywilnoprawne aspekty licencji creative commons, „Monitor Prawniczy” 2009, nr 8.
Maracke C., Creative Commons International: The International License Porting Project – Origins, Experiences, and Challenges, „Journal of Intellectual Property, Information Technology, and Electronic Commerce Law” 2010, vol. 1, iss. 1, s. 4–18.
Markiewicz R., Prawo autorskie na jednolitym rynku cyfrowym. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/790, Warszawa 2021.
Mazur A., Licencje Creative Commons – recepcja w prawie polskim i ich zastosowanie, „Internetowy Przegląd Prawniczy TBSP UJ” 2017, nr 3.
Miller W., Nowa ustawa o ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego, „Temidium” 2021, nr 3.
Nowak-Gruca A., Artystyczna twórczość cyborgów, „Ius Novum” 2022, nr 2 (16).
Niewęgłowski A., O kopiowaniu książek przez biblioteki, „Ius Novum” 2015, nr 1.
Piskorz-Ryń A., Zasady ponownego wykorzystywania informacji publicznej będącej utworem w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2014, nr 1.
Siewicz K., w: M. Kępiński (red.), Zarys prawa własności intelektualnej. Tom I, Granice prawa autorskiego, Warszawa 2010, Legalis/el.
Sikorski R., Ochrona sui generis baz danych w prawie polskim, „Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny” 2004, nr 1.
Stanisławska-Kloc S., w: R. Markiewicz (red.), Komentarz do ustawy o ochronie baz danych, w: Ustawy autorskie. Komentarze. Tom II, Warszawa 2021, LEX/el.
Syrek-Gerstenkorn Ł., Nawiązanie stosunku licencji Creative Commons w prawie polskim, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Prawa Własności Intelektualnej” 2018, nr 1.
Ślęzak P., Prawo autorskie. Wzory umów z komentarzem, Warszawa 2021.
Tomaszewska A., Udostępnianie utworów na licencjach Creative Commons – wybrane aspekty, „Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych” 2019, nr 3 (63), http://orka.sejm.gov.pl/WydBAS.nsf/0/DBE02A3FC4C457ECC12584CC00386B1A/$file/ZP_3_2019.pdf.
Wyrwińska K., Kilka uwag o fenomenie ekonomii współdzielenia w kontekście idei Open Science i narzędzi Creative Commons, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Prawa Własności Intelektualnej” 2018, nr 2.