Słowa kluczowe
cryptocurrencies
high-risk countries
financial haven
migrant smuggling
war in Ukraine
Jak cytować
Abstrakt
The study is devoted to the issue of international cooperation in combating money laundering as a transnational crime. It is an original scientific article, the purpose of which is to highlight the difficulties that, in the current global situation, are posed by cooperation with third countries, i.e., those that are not members of the European Union. The analysis covers several thematic areas that are of key importance in this regard (using the formal dogmatic method). The specificity of the regulations in force in other countries was also indicated, particularly in the context of modern technologies and threats of cyber laundering (incorporating elements of the legal and comparative method). As a result, conclusions were drawn regarding the challenges that the fight against laundering raises on the international arena, extending beyond the structures of the EU. The conclusion suggests directions for actions that would be desirable to undertake in order to ensure effective international cooperation with third countries in the field of combating money laundering.
Bibliografia
Aksamitowska-Kobos, M., ‘Wnioski sądów polskich o wykonanie orzeczeń w sprawach karnych dotyczących kar o charakterze pieniężnym kierowane za granicę’, Iustitia, 2015, No. 1.
Aleksandrowicz, T.R., ‘Bezpieczeństwo w cyberprzestrzeni ze stanowiska prawa międzynarodowego’, Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego, 2016, Vol. 8, issue 15.
Allen, F., Gu, X., Jagtiani, J., ‘Fintech, Cryptocurrencies, and CBDC: Financial Structural Transformation in China’, Working Papers – Federal Reserve Bank of Philadelphia, 2022, Vol. 22-12.
Augustyniak, B., in: Świecki, D. (ed.), Kodeks postępowania karnego. Tom II. Komentarz aktualizowany, 6th ed., Warszawa, 2022.
Balkowski, R., Bezpieczeństwo systemów teleinformatycznych – zmiany, trendy i zasady, Warszawa, 2018.
Banach-Gutierrez, J., Europejski wymiar sprawiedliwości w sprawach karnych. W kierunku ponadnarodowego systemu sui generis?, Warszawa, 2011.
Barwina, Z., Zasada wzajemnego uznawania w sprawach karnych, Warszawa, 2012.
Behan, A., Waluty wirtualne jako przedmiot przestępstwa, Kraków, 2022.
Boyce, J.K., Ndikumana, L., ‘Kryzys w Ukrainie daje szansę na oczyszczenie brudnych pieniędzy’, Onet.pl, 25 March 2022, available at: https://wiadomosci.onet.pl/politico/kryzys-na-ukrainie-gives-szanse-na-oczyczenia-brudnych-pieniedzy/zx0y3xf [accessed on 28 February 2023].
Brodowski, L., ‘Zasada podwójnej karalności czynu w kontekście ekstradycji’, Studia Prawnicze KUL, 2015, No. 1.
Bullough, O., ‘How Britain let Russia hide its dirty money’, The Guardian, 25 May 2018, available at:
https://www.theguardian.com/news/2018/may/25/how-britain-let-russia-hide--its-dirty-money [accessed on 15 March 2023].
Czekalska, J., ‘Jurysdykcja w cyberprzestrzeni a teoria przestrzeni międzynarodowych’, Państwo i Prawo, 2004, No. 11.
Dela, P., Teoria walki w cyberprzestrzeni, Warszawa, 2020.
Dr. Hack (pseud.), ‘Największy na świecie rynek Darknet zamknięty’, SATKurier, 6 April 2022, available at:
https://satkurier.pl/news/216131/najwiekszy-na-swiecie-rynek-darknet-zamkniety.html [accessed on 25 February 2023].
European Commission, EU measures following the Russian invasion of Ukraine, https://taxation-customs.ec.europa.eu/customs-4/international-affairs/eu-measures-following-russian-invasion-ukraine_en [accessed on 15 March 2023].
European Union Agency for Criminal Justice Cooperation (Eurojust), Money laundering cases registered at Agency doubled in last 6 years according to Eurojust’s new report, 20 October 2022, available at: https://www.eurojust.europa.eu/news/money-laundering-casesregistered-agency-doubled-last-6-years-according-eurojusts-new-report [accessed on 7 March 2023].
FATF, Money Laundering and Terrorist Financing Risks Arising from Migrant Smuggling, Paris, 2022, available at:
https://www.fatf-gafi.org/content/fatf-gafi/en/publications/Methodsandtrends/Migrant-smuggling.html [accessed on 15 February 2023].
FATF, Updated Guidance for a Risk-Based Approach to Virtual Assets and Virtual Asset Service Providers, available at: https://www.fatfgafi.org/en/publications/Fatfrecommendations/ Guidance-rba-virtual-assets-2021.html [accessed on 26 February 2023].
FATF, Virtual Assets, available at: https://www.fatf-gafi.org/en/topics/virtual-assets.html [accessed on 26 February 2023].
FATF, Virtual Assets Red Flag Indicators of Money Laundering and Terrorist Financing, available at:
https://www.fatf gafi.org/en/publications/methodsandtrends/documents/virtual-assets-red-flag-indicators.html [accessed on 18 February 2023].
Frąckowiak-Adamska, A., Grzeszczak, R., Europejska przestrzeń sądowa, Wrocław, 2010.
Galla-Podsiadło, K., Jakimko, W., Matyjewicz, M., Nowak, T., ‘Współpraca międzynarodowa w sprawach o handel ludźmi’, Prokuratura i Prawo, 2022, No. 9.
Garcia, M., Bitzlato Founder Charged With Facilitating Money Laundering of More than $700 Million in Dark Web Funds, 3 February 2023, available at: https://www.whitecase.com/insight-alert/bitzlato-founder-charged-facilitating-money-laundering-more-700-million-dark-web
[accessed on 25 February 2023].
Gardocki, L., ‘Podwójna przestępność czynu w prawie ekstradycyjnym’, in: Problemy nauk penalnych. Prace ofiarowane Pani Profesor Oktawii Górniok, Katowice, 1996.
Gawłowicz, I., Wasilewska, M.A., Międzynarodowa współpraca w walce z przestępczością (międzynarodowe trybunały, Interpol), Szczecin, 2004.
Golonka, A., Prawnokarne zagadnienia przeciwdziałania wprowadzania do obrotu wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł, Rzeszów, 2008.
Golonka, A., ‘Scamming’, in: Łabuz, P., Malinowska, I., Michalski, M. (eds), Przestępczość zorganizowana. Aspekty prawne kryminalno-kryminalistyczne, Warszawa, 2022.
Góral, K., Opitek, P., ‘Analiza kryminalna transferów kryptowalutowych w pracy prokuratora’, part II, Prokuratura i Prawo, 2020, No. 6.
Grzelak, A., Kolowca, I., Przestrzeń Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Współpraca policyjna i sądowa w sprawach karnych. Dokumenty, Vol. 1, 1st ed., Warszawa, 2009.
Grzelak, A., Ostropolski, T., Rakowski, P., ‘Uwarunkowania prawne i konsekwencje wyłączenia Zjednoczonego Królestwa ze współpracy w Przestrzeni Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości (opt-out)’, Europejski Przegląd Sądowy, 2013, No. 9.
Grzelak, A., Trzeci filar Unii Europejskiej. Instrumenty prawne, Warszawa, 2008.
Grzywacz, J., Pranie pieniędzy. Metody, raje podatkowe, zwalczanie, Warszawa, 2010.
Guberow, P., ‘Techniki prania brudnych pieniędzy’, in: Grzywacz, J. (ed.), Pranie brudnych pieniędzy, Warszawa, 2005.
Harper, J., ‘Russian money laundering comes to Poland’, Deutsche Welle, 19 October 2020,
available at: https://www.dw.com/en/how-ing-bank-in-poland-helped-russians-laundermoney/a-55322399 [accessed on 15 March 2023].
Hartikainen, E.I., The Nigerian Scam: easy money on the Internet, but for whom?, Michigan, 2006.
Hofmański, P., ‘Przyszłość ścigania karnego w Europie’, Europejski Przegląd Sądowy, 2006, No. 12.
House of Commons Committee Special Report, The cost of complacency: illicit finance and the
war in Ukraine: Government Response to the Committee’s Second Report, available at:
https://publications.parliament.uk/pa/cm5803/cmselect/cmfaff/688/report.html [accessed on 15 March 2023].
House of Commons Foreign Affairs Committee, The cost of compliance: illicit finance and the war in Ukraine. Second Report of Session 2022–23 Report, together with formal minutes relating to the report, available at:
https://publications.parliament.uk/pa/cm5803/cmselect/cmfaff/688/report.html [accessed on 15 March 2023].
IEWG, FIU-FinTech Cooperation and Associated Cybercrime Typologies and Risks, Ottawa, 2022.
INTERPOL, Online African Organized Crime from Surface to Darkweb. Analytical report, 2020.
Jambor, J., ‘Pokrzywdzony – ofiara handlu ludźmi w procedurach dochodzeniowych i sądowych’, Prokuratura i Prawo, 2022, No. 9.
Jankowski, J., Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania (GAAR). Przepisy materialnoprawne, Warszawa, 2022.
Jasiński, W., Pranie brudnych pieniędzy, Warszawa, 1998.
Kierzynka, R., ‘Wzajemne uznawanie orzeczeń przepadku między państwami członkowskimi Unii Europejskiej’, Prokuratura i Prawo, 2010, No. 9.
Kosiński, J., Paradygmaty cyberprzestępczości, Warszawa, 2015.
Kowalczyk, M., ‘Ripple – czym jest i czy warto zainwestować?’, Cykl: kryplowaluty, 11 October, 2021, https://moneteo.com/artykuly/ripple-czym-jest-czy-inwestowac [accessed on 23 November 2023].
Krasuski, K., Kharif, O., ‘Crypto Capital Official Nabbed in Polish Money Laundering Probe’, Bloomberg News, 25 October, 2019, https://www.bnnbloomberg.ca/crypto-capital-offi
Kropopek, K., ‘»Cryptojacking« wzrósł do rekordowego poziomu, pomimo załamania na rynku’, Comparic, 28 July 2022, available at:
https://comparic.pl/cryptojacking-wzrosldo-rekordowego-level-despite-the-market-collapse/ [accessed on 26 February 2023].
Krysztofiuk, G., ‘Perspektywy współpracy sądowej w sprawach karnych w Unii Europejskiej’, Prokuratura i Prawo, 2015, No. 7–8.
Krysztofiuk, G., ‘Zasada wzajemnego uznawania orzeczeń w sprawach karnych w Traktacie Lizbońskim’, Prokuratura i Prawo, 2011, No. 7.
Kuczyńska, H., ‘Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2011 r., sygn. IV KK 267/11’, Prokuratura i Prawo, 2013, No. 3.
Kumar, R., Kidney Transplants and Scams: India’s Troublesome Legacy, New Delhi, 2020.
Kuźniacki, B., ‘Wymiana informacji podatkowych z innymi państwami. Nowa era stosowania prawa podatkowego w wymiarze międzynarodowym. Wymiana informacji o rachunkach finansowych, interpretacjach podatkowych oraz informacji o jednostkach z grupy (cz. 2)’, Przegląd Podatkowy, 2017, No. 6.
KWP w Białymstoku, ‘Jak przestępcy wykorzystują pandemię’, Policja997, 2020, No. 182.
Lach, A., Europejska pomoc prawna w sprawach karnych, Toruń, 2007.
Liwo, M.A., ‘Współpraca transgraniczna Unii Europejskiej jako przejaw integracji narodów w zapewnieniu poczucia bezpieczeństwa’, Przegląd Prawa Publicznego, 2013, No. 7–8.
Marek, A., ‘Komentarz do Konwencji w sprawie prania dochodów pochodzących z przestępstwa, ich ujawniania, zajmowania i konfiskaty’, in: Zielińska, E. (ed.), Standardy prawne Rady Europy. Teksty i komentarz. Tom III – Prawo karne, Warszawa, 1997.
Maroń, H., ‘Współpraca policyjna i sądowa w sprawach karnych wg projektu Konstytucji Europejskiej’, Państwo i Prawo, 2007, No. 4.
McDonalds, O., Cryptocurrencies: Money, Trust and Regulation, Agenda Publishing, Newcastle, 2021 [ISBN: 978-1-78821-420-9].
Michalczuk, C., ‘Współpraca prawna w sprawach karnych z »rajami podatkowymi«’, Prokuratura i Prawo, 2010, No. 9.
Mika, J.F., Mika, M., ‘Istota rajów podatkowych’, in: Mika, J.F. (ed.), Raje podatkowe. Procedura należytej staranności, obowiązki w cenach transferowych, Warszawa, 2023.
Mroczek, R., ‘Formy inicjacji procesowej w sprawach o przestępstwa handlu ludźmi’, Prokuratura i Prawo, 2019, No. 2.
Neate, R., ‘UK failure to tackle »dirty money« led to it »laundering Russia’s war funds«’, The Guardian, 30 June 2022, available at: https://www.theguardian.com/business/2022/jun/30/uk-failure-to-tackle-dirty-money-led-to-it-laundering-russias-war-funds [accessed on 25 February 2023].
Ng, K., ‘Crypto theft: North Korea-linked hackers stole $1.7b in 2022’, BBC News, 2 February
, available at: https://www.bbc.com/news/world-asia-64494094 [accessed on 25 February 2023].
Nita-Światłowska, B., ‘Wymóg podwójnej karalności oraz zgody skazanego jako przesłanki przejęcia kary pozbawienia wolności do wykonania według konwencji strasburskiej o przekazywaniu osób skazanych’, Europejski Przegląd Sądowy, 2019, No. 9.
Obczyński, R., in: Kapica, W. (ed.), Przeciwdziałanie praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Komentarz, Warszawa, 2020.
Ocieczek, G., Opitek, P., ‘Praktyczne aspekty zwalczania przestępczości narkotykowej dokonywanej w »świecie realnym« i cyberprzestrzeni’, Prokuratura i Prawo, 2022, No. 7–8.
O’Donnell, J., ‘Europol highlights Russian money as biggest laundering threat’, Reuters, 14 June 2019, available at:
https://www.reuters.com/article/us-europe-moneylaundering-europol-idUSKCN1TE2K6/ [accessed on 15 March 2023].
Opitek, P., ‘Przeciwdziałanie praniu pieniędzy z wykorzystaniem walut wirtualnych w świetle krajowych i międzynarodowych regulacji AML’, Prokuratura i Prawo, 2020, No. 12.
Płachta, M., ‘Konflikty jurysdykcyjne w sprawach karnych: pojęcie, geneza i środki zaradcze’, Prokuratura i Prawo, 2010, No. 11.
Płachta, M., ‘Uznawanie i wykonywanie zagranicznych orzeczeń karnych. Zagadnienia podstawowe’, Państwo i Prawo, 1985, No. 3.
Pszczółkowski, S., Zagadnienie podwójnego opodatkowania w stosunkach międzynarodowych, (doctoral dissertation accepted by the UW Law Faculty Board by resolution of 1 May 1925), Warszawa, 1928.
Riley, J., ‘The Current Status of Cryptocurrency Regulation in China and Its Effect around the World’, China and WTO Review, 2021, Vol. 7, No. 1.
Rojszczak, M., ‘Cyberbezpieczeństwo 2.0: w poszukiwaniu nowych ram ochrony cyberprzestrzeni’, in: Banasiński, C., Rojszczak, M. (eds), Cyberbezpieczeństwo, Warszawa, 2020.
‘Rosyjscy cyberprzestępcy szukają nowych sposobów prania pieniędzy. Wszystko przez wojnę’, CyberDefence24, 25 April 2022, available at: https://cyberdefence24.pl/cyberbezpieczenstwo/rosyjscy-cyberprzestepcy-szukaja-nowych-sposobow-prania-pieniedzywszystko-przed-wojne [accessed on 12 March 2023].
‘Russian oligarchs: Where do they hide their »dark money«?’, BBC News, 28 March 2022, available at: https://www.bbc.com/news/world-60608282 [accessed on 15 March 2023].
Scams & Swindles: Phishing, Spoofing, ID Theft, Nigerian Advance Schemes, Investment Frauds, False Sweethearts: How to Recognize and Avoid Financial Rip-offs in the Internet Age, 1st ed., Los Angeles, 2006. [ISBN: 978-1-56343-786-1, 978-1-280-91928-2].
SonicWall, 2022 SonicWall Cyber Threat Report, available at: https://www.sonicwall.com/medialibrary/en/white-paper/mid-year-2022-cyber-threat-report.pdf. [accessed on 24 November 2023].
Steinborn, S., in: Grzelak, A., Królikowski, M., Sakowicz, A. (eds), Europejskie prawo karne, 1st ed., Warszawa, 2012.
Steinborn, S., ‘Kolizje norm o międzynarodowej współpracy w sprawach karnych w zakresie zabezpieczenia mienia’, Europejski Przegląd Sądowy, 2007, No. 4.
Szumski, A., ‘Współpraca międzynarodowa w zwalczaniu przestępczości zorganizowanej na obszarach dawnych konfliktów etnicznych na przykładzie misji EULEX Kosowo’, Wschodnioznawstwo, 2016, No. 10.
Szwarc, A.J., Długosz, J., ‘Unijne instrumenty współdziałania państw w sprawach karnych’, Edukacja Prawnicza, 2011, No. 3.
US Department of the Treasury, Treasury Sanctions Russia-Based Hydra, World’s Largest Darknet Market, and Ransomware-Enabling Virtual Currency Exchange Garantex, 5 April 2022, available at: https://home.treasury.gov/news/press-releases/jy0701 [accessed on 12 March 2023].
US Department of the Treasury, Ukraine-/Russia-related Sanctions, available at: https://home.treasury.gov/policy-issues/financial-sanctions/sanctions-programs-and-country-information/ukraine-russia-related-sanctions [accessed on 15 March 2023].
Weerth, C., ‘INTERPOL on COVID-19: COVID-19 Crime and Fraud Alert’, Technical Raport, April 2020.
Weerth, C., ‘INTERPOL on COVID-19: Urgent Safety alert – Results of the 2020 fake medicine and medicine products operation PANGEA XIII’, Technical Report, March 2020.
Wójcik, J.W., Pranie pieniędzy. Kryminologiczna i kryminalistyczna ocena transakcji podejrzanych, Warszawa, 2002.
Wójcik, J.W., Przeciwdziałanie praniu pieniędzy, Zakamycze, Kraków, 2004.
Worona, J., Cyberprzestrzeń a prawo międzynarodowe. Status quo i perspektywy, Warszawa, 2020.
Wyrozumska, A., Umowy międzynarodowe. Teoria i praktyka, Warszawa, 2007.
Yilmaz, A., Money Laundering Rosks Arising from Migrant Smuggling, 1 May 2022, https://dxcompliance.com/money-laundering-risks-arising-from-migrant-smuggling/ [accessed on 12 March 2023].
Zaród, M., Aktorzy-sieci w kolektywach hakerskich, Warszawa, 2018.
Zaród, M., ‘Hakerzy i kolektywy hakerskie w Polsce. Od operacjonalizacji do laboratoriów i stref wymiany’, Studia Socjologiczne, 2017, Vol. 1, No. 224.
Zych, J., Teleinformatyka dla bezpieczeństwa, 2nd ed., Poznań, 2019.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2024 Lazarski University