Food fraud: criminological perspective and limits of penal response in Poland
PDF (English)

Słowa kluczowe

żywność
branża spożywcza
konsument
fałszerstwo
odpowiedzialność karna

Jak cytować

Leciak, M., & Daśko, N. (2019). Food fraud: criminological perspective and limits of penal response in Poland. Ius Novum, 13(4), 17–34. https://doi.org/10.26399/iusnovum.v13.4.2019.41/m.leciak/n.dasko

Abstrakt

Sektor rolno-spożywczy – jako jeden z największych sektorów gospodarczych w Unii Europejskiej – należy do niezwykle podatnych na nadużycia związane z fałszowaniem produktów spożywczych i napojów oraz inne oszukańcze praktyki żywnościowe. Pomimo wysokich stan- dardów unijnych regulacji w obszarze bezpieczeństwa żywności i żywienia, skala nadużyć w tym obszarze systematycznie rośnie. Spektrum możliwych oszukańczych praktyk w tym zakresie jest zarazem niezwykle szerokie i obejmuje między innymi oznaczanie gorszej jakości produktów podrobionym lub oryginalnym znakiem towarowym, zastępowanie składników tańszymi lub substancjami niebezpiecznymi, niewłaściwe etykietowanie w zakresie składu, np. poprzez pominięcie jakichś składników, niewłaściwe etykietowanie wagi lub gatunków zwierząt wykorzystywanych w produktach mięsnych lub owocach morza czy też sprzedaż zwykłej żywności jako ekologicznej. Zainteresowanie ustawodawców krajowych w państwach Europy zwalczaniem tego procederu przy zastosowaniu instrumentarium represji karnej jest jak dotąd niewielkie. Analiza polskich rozwiązań normatywnych istotnie potwierdza takie spostrzeżenie. W skali europejskiej problemem pozostaje także znikome zainteresowanie organów ścigania efektywnym zwalczaniem tego typu przestępczości.

https://doi.org/10.26399/iusnovum.v13.4.2019.41/m.leciak/n.dasko
PDF (English)

Bibliografia

Situation Report on Counterfeiting and Piracy in the European Union. A joint project between Europol and the European Union Intellectual Property Office.

Daśko N., Prawnokarna ochrona znaków towarowych, Warszawa 2017.

European Commission, The EU Food Fraud Network and the System for Administrative Assistance & Food Fraud, Annual Report 2017.

European Commission, Report on the EU customs enforcement of intellectual property rights: results at the EU border 2017, Luxembourg 2018.

European Parliament, Report on the food crisis, fraud in the food chain and the control thereof (2013/2091(INI)), 2013.

European Union Intellectual Property Office (EUIPO), Counterfeiting of foodstuff, beverages and agricultural products, 2016.

Europol&Interpol, Operation OPSON VI. Targeting counterfeit and substandard foodstuff and beverage. December 2016–March 2017.

Gałązka M., [in:] A. Grześkowiak, K. Wiak (ed.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2019.

Kąkol C., Prawnokarne aspekty ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia, Prokuratura i Prawo No. 7–8, 2010.

Martín N., Quackelbeen L., Simonato M., Food Regulation and Criminal Justice, Maklu Publ. 2016.

McGuire R., Holt T.J., The Routledge Handbook of Technology, Crime and Justice, London 2017.

Lord N., Flores Elizondo C.J., Spencer J., The Dynamics of Food Fraud: The Interactions Between Criminal Opportunity and Market (Dys)functionality in Legitimate Business, Criminology and Criminal Justice Vol. 17, Issue 5, 2017.

Pływaczewski W., Płocki R. (eds), Nielegalny rynek żywności. Skala zjawiska i możliwości przeciwdziałania, Szczytno 2013.

Szwejkowska M., Zębek E., Kurzyński M., Uwarunkowania unijne oraz karnoprawne produkcji lub wprowadzania do obrotu żywności niebezpiecznej: część pierwsza, Studia Prawnoustrojowe No. 29, 2015.

Mandel A., We Włoszech żywność fałszowana jest na potęgę, https://www.rp.pl/Przemyslspozywczy/190219560-We-Wloszech-zywnosc-falszowana-jest-na-potege.html?fbclid=IwAR09_NiVG7SKZqoyBhViMLb1Mpx7Mhq1fBUj5d-OfJVCpPjbV-X5NHqRAKs (accessed 18.02.2019).

https://www.polskieradio.pl/7/1691/Artykul/792304,Afera-z-konina-powazne-klopoty-przedsiebiorcow (accessed 11.02.2019).

https://www.foodnavigator.com/Article/2019/03/05/Food-fraud-It-takes-scandalshigher-penalties-and-greater-surveillance-to-catch-cheats?utm_source=copyright&utm_medium=OnSite&utm_campaign=copyright (accessed 28.03.2019).