Keywords
diminished sanity
dissociative identity disorders (DID)
alternating split personality
How to Cite
Abstract
The study is devoted to the issue of criminal liability of a perpetrator suffering from conversion identity disorders. Therefore, its aim is to highlight the dilemmas arising from a split personality disorder in the context of the insanity of the perpetrator of a prohibited act. Based on the example of Kenneth Bianchi (case study), the difficulties related to the diagnosis of this disorder and its consequences in relation to criminal liability are shown. In turn, the analytical-dogmatic method is used to consider the issue related to the recognition of these disorders as a specific category of causes of the condition referred to in Article 31 § 1 of the Polish Criminal Code. Regardless of this, the study also presents an approach to this issue that differs from that previously presented in the literature. The conclusions drawn on this basis also allow for filling a certain gap in the Polish literature on criminal law, which is a lack of studies on the subject matter.
References
Allison R.B., Difficulties Diagnosing the Multiple Personality Syndrome in a Death Penalty Case, „International Journal of Clinical and Experimental Hypnosis” 1984, vol. 32, s. 102–117.
Barczyk A., Psychologia, psychiatria i prawo wobec podsądnych zaburzonych psychicznie, Mysłowice 2006.
Behnke S., Sinnott-Armstrong W., Criminal Law and Multiple Personality Disorder: The Vexing Problems of Personhood and Responsibility, „Southern California Interdisciplinary Law Journal” 2001, vol. 10 (2).
Bilikiewicz A., Lewandowski J., Radziwiłłowicz P., Psychiatria – repetytorium, Warszawa 2003.
Bilikiewicz T., Psychiatria kliniczna, Warszawa 1973.
Brand B.L., Sar V., Stavropoulos P., Krüger Ch., Korzekwa M., Martínez-Taboas A., Middleton W., Separating Fact from Fiction: An Empirical Examination of Six Myths About Dissociative Identity Disorder, „Harvard Review of Psychiatry” 2016, vol. 24 (4).
Budyn-Kulik M., w: M. Mozgawa (red.), Prawo karne materialne. Część ogólna, Warszawa 2020.
Budyn-Kulik M., w: M. Mozgawa (red.), Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, Warszawa 2022.
Cierpiałkowska L., Soroko E., Zaburzenia osobowości. Problemy diagnozy klinicznej, Poznań 2014.
Coons P.M., Grier F., Factitious Disorder (Munchausen Type) Involving Allegations Of Ritual Satanic Abuse: A Case Report, „Dissociation” 1990, vol. 3 (4), s. 177–178.
Dinwiddie S.H., North C.S., Yutzy S.H., Multiple Personality Disorder: Scientific and Medicolegal Issues, „The Bulletin of the American Academy of Psychiatry and the Law” 1993, vol. 21 (1).
Ellason J.W., Ross C.A., Fuchs D.L., Lifetime Axis I and II Comorbidity and Childhood Trauma History in Dissociative Identity Disorder, „Psychiatry” 1996, vol. 59, s. 255 266.
Encyklopedia popularna PWN. Edycja 2011, Warszawa 2011.
Falicki Z., Wandzel L., Psychiatria sądowa dla studentów Wydziału Prawa, Białystok 1990.
Gaebel W., Zielasek J., Reed G.M., Zaburzenia psychiczne i behawioralne w ICD-11: koncepcje, metodologie oraz obecny status, „Psychiatria Polska” 2017, t. 51 (2), s. 174–177, DOI: https://doi.org/10.12740/PP/69660.
Gałecki P., Szulc A., Psychiatria, Wrocław 2020.
Gardocki L., Prawo karne, Warszawa 2021.
Gerstmann S., Osobowość. Wybrane zagadnienia psychologiczne, Warszawa 1970.
Gierowski J.K., Paprzycki L., Niepoczytalność i psychiatryczne środki zabezpieczające. Zagadnienia prawno-materialne, procesowe, psychiatryczne i psychologiczne, Warszawa 2013.
Gierowski J.K., Paprzycki L.K., w: L.K. Paprzycki (red.), Nauka o przestępstwie. Wyłączenie i ograniczenie odpowiedzialności karnej. System Prawa Karnego. Tom 4, Warszawa 2013.
Golonka A., Niepoczytalność i poczytalność ograniczona, Warszawa 2013.
Golonka A., “Other Disturbances of Mental Function” As a Cause of the Insanity of the Offender in Light of the Polish Criminal Code – Questions and Concerns, „Journal of Forensic, Legal & Investigative Sciences” 2016, vol. 2 (12), https://doi.org/10.24966/FLIS-733X/100012.
Hacking I., Double Consciousness in Britain 1815–1875, „Dissociation” 1991, vol. 4 (3), s. 134–146.
Hadyś T., Zaburzenia psychotyczne, w: A. Kiejna, K. Małyszczak (red.), Psychiatria. Podręcznik akademicki, Wrocław 2016.
Hajdukiewicz D., Zagadnienia psychiatrii sądowej. Cz. 1. Podstawy prawne i medyczne, Warszawa 2016.
Hare R.D., Psychopaci są wśród nas, Kraków 2021.
Helios J., Jedlecka W., Dysocjacja jako hard case w systemie prawa, Wrocław 2015.
Hendrickson K.M., McCarty T., Goodwin J., Animal Alters: Case Reports, „Dissociation” 1990, vol. 3 (4), s. 218–221.
Jasińska-Kania A., Socjologiczna koncepcja osobowości, w: Z. Krawczyk, W. Morawski (red.), Socjologia. Problemy podstawowe, Warszawa 1991.
Keyes D., Człowiek o 24 twarzach, Warszawa 2015.
Krawczyk P., Święcicki Ł., ICD-11 vs. ICD-10 – przegląd aktualizacji i nowości wprowadzonych w najnowszej wersji Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób WHO, „Psychiatria Polska” 2020, t. 54 (1), s. 7–8, DOI: https://doi.org/10.12740/PP/103876s.
Królikowski M., Zawłocki R., Prawo karne, Warszawa 2020.
Lachowski J., w: V. Konarska-Wrzosek, Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2016.
Lewis D.O., Yeager C.A., Swica Y., Pincus J.H., Lewis M., Objective Documentation of Child Abuse and Dissociation in 12 Murderers With Dissociative Identity Disorder, „American Journal of Psychiatry” 1997, vol. 154 (12), s. 1703–1709.
Łoza B., Heitzman J., Kosmowski W., W kierunku nowej klasyfikacji zaburzeń psychicznych, „Psychiatria Polska” 2011, t. 45 (6), s. 785–796.
McDavid J.D., The Diagnosis of Multiple Personality Disorder, „Jefferson Journal of Psychiatry” 1994, vol. 12 (1), s. 29–42, DOI: https://doi.org/10.29046/JJP.012.1.004.
Orlof W., Wilczyńska K.M., Waszkiewicz N., Dysocjacyjne zaburzenie tożsamości (osobowość mnoga) – powszechniejsze niż wcześniej sądzono, „Psychiatria” 2018, t. 15 (4), s. 228–233.
Orne M., Dinges D., Orne E., On the Differential Diagnosis of Multiple Personality in the Forensic Context?, „International Journal of Clinical and Experimental Hypnosis” 1984, vol. 32, s. 125–169.
Oxnam R.B., 11 x ja – moje życie z osobowością mnogą, Kraków 2008.
Panasiuk J., Dysocjacja czy neurodegeneracja Problemy diagnozy, leczenia i terapii, „Logopedia Silesiana” 2017, t. 6, s. 27–45.
Perr I.N., Crime and Multiple Personality Disorder: A Case History and Discussion, „The Bulletin of the American Academy of Psychiatry and the Law” 1991, vol. 19 (2), s. 203–214.
Pierzgalska K., Woźniak A., Zagadnienia prawne dotyczące postępowania leczniczego, w: M. Jarema (red.), Psychiatria, Warszawa 2016.
Przesławski T., Psychika. Czyn. Wina, Warszawa 2008.
Radochoński M., Osobowość antyspołeczna, Rzeszów 2000.
Rottermund J., Knapik A., Myśliwiec A., Zaburzenie konwersyjne – opis przypadku, „Journal of Ecology and Health” 2012, vol. 16, nr 1, s. 39–46.
Ruben D.H., Behavioral Guide to Personality Disorders (DSM-5), Springfield 2015.
Saks E.R., Multiple Personality Disorder and Criminal Responsibility, „Southern California Interdisciplinary Law Journal” 2001, vol. 10 (2), s. 186–188.
Spett K., Szymusik A., Psychopatologia szczegółowa, w: M. Cieślak, K. Spett, A. Szymusik, W. Wolter, Psychiatria w procesie karnym, Warszawa 1991.
Stuckenberg C.-F., Comparing Legal Approaches: Mental Disorders as Grounds for Excluding Criminal Responsibility, „Bergen Journal of Criminal Law and Criminal Justice” 2016, vol. 4 (1), s. 48–64.
Swica Y., Lewis D.O., Lewis M., Child Abuse and Dissociative Identity Disorder / Multiple Personality Disorder: The Documentation of Childhood Maltreatment and the Corroboration of Symptoms, „Child and Adolescent Psychiatric Clinics of North America” 1996, vol. 5, s. 431–447.
Świtaj P., Rola diagnozy psychiatrycznej w procesie stygmatyzacji osób z zaburzeniami psychicznymi, „Postępy Psychiatrii i Neurologii” 2009, t. 18, z. 4, s. 377–386.
Tarnawski M., Zmniejszona poczytalność sprawcy przestępstwa, Warszawa 1976.
Tomalski R., Pietkiewicz I.J., Rozpoznawanie i różnicowanie zaburzeń dysocjacyjnych – wyzwania w praktyce klinicznej, „Czasopismo Psychologiczne – Psychological Journal” 2019, vol. 25 (1), s. 47, DOI: 10.14691/CPPJ.25.1.43.
Warylewski J., Prawo karne. Część ogólna, Warszawa 2020.
Watkins J.G., The Bianchi (L.A. Hillside Strangler) Case: Sociopath or Multiple Personality?, „International Journal of Clinical and Experimental Hypnosis” 1984, vol. 32, s. 67–101.
Wciórka J., Psychozy schizofreniczne, w: A. Bilikiewicz (red.), Psychiatria. Podręcznik dla studentów medycyny, Warszawa 2009.
Webermann A.R., Brand B.L., Mental Illness and Violent Behavior: The Role of Dissociation, „Borderline Personality Disorder and Emotion Dysregulation” 2017, vol. 4, nr 2, s. 1–13, DOI: 10.1186/s40479-017-0053-9.
Wojtyńska R., Małyszczak K., Osobowość i zaburzenia osobowości w modelu psychologicznym, w: A. Kiejna, K. Małyszczak (red.), Psychiatria. Podręcznik akademicki, Wrocław 2016.
Zimbardo P., Psychologia i życie, Warszawa 2012.
Zoll A., w: idem (red.), Kodeks karny. Część ogólna. Tom I. Część I. Komentarz do art. 1–52, Warszawa 2012.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.