Słowa kluczowe
badania w Opiniodawczych Zespołach Specjalistów Sądowych
pozytywne i negatywne przesłanki rozwodu
psychologiczne skutki rozwodu dla dzieci
Jak cytować
Abstrakt
Tekst ma charakter przeglądowy i dotyczy problematyki pojęcia „dobra dziecka” jako negatywnej przesłanki udzielenia rozwodu w perspektywie badań prowadzonych na zlecenia sądów w Opiniodawczych Zespołach Specjalistów Sądowych. Przedstawiono w nim prawne i psychologiczne ujęcia dobra dziecka w kontekście kryzysu w rodzinie, jakim jest rozwód. Prezentowane są również uwagi dotyczące zakresu badań prowadzonych przez specjalistów OZSS w przedmiocie wpływu rozwodu na dobro dziecka oraz wybrane problemy, jakie wiążąsię z ich specyfiką. Na podstawie wybranej literatury przedmiotu, orzecznictwa i praktyki pracy specjalistów z zakresu psychologii w OZSS, przedstawiono także subiektywne poglądy dotyczące metodologii badania wpływu rozwodu na dobro dzieci. Główną tezą tekstu jest pogląd o kontrowersyjności zlecania przez sądy rodzinne badania negatywnej przesłanki orzeczenia rozwodu przez specjalistów OZSS.
Bibliografia
Ackerman M.J., Opiniowanie w sprawach o opiekę nad dziećmi, w: M.J. Ackerman (red.), Podstawy psychologii sądowej, Gdańsk 2005, s. 39.
Amato P., The Consequences of Divorce for Adults and Children, „Journal of Marriage and Family” 2000, no. 62(4), s. 1280.
Arczewska M., Dobro dziecka jako przedmiot troski społecznej, Kraków 2017.
Błażek M., Rozwód jako sytuacja kryzysowa w rodzinie, w: I. Janicka, H. Liberska (red.), Psychologia rodziny, Warszawa 2014, s. 276.
Czech B., Opis a wartościowanie i ocena w opinii biegłego (na przykładzie „dobra dziecka”), w: J.M. Stanik, Z. Majchrzyk (red.), Etyczno-zawodowe problemy biegłego sądowego psychologa i psychiatry w praktyce sądowej, Katowice 1995.
Czech B., Wybrane prawne i aksjologiczne aspekty opiniowania w sprawach rodzinnych (problem „dobra dziecka”), „Zeszyty Naukowe Instytutu Badania Prawa Sądowego” 1981, nr 32, s. 267.
Czerederecka A., Kompetencje biegłego psychologa w odniesieniu do spraw rodzinnych i opiekuńczych, w: A. Czerederecka (red.), Standardy opiniowania psychologicznego w sprawach rodzinnych i opiekuńczych, Kraków 2016.
Domański M., Oddalenie powództwa o rozwód w sprawach, w których małżonkowie mieli wspólne małoletnie dzieci, w świetle orzecznictwa sądów powszechnych, „Prawo w Działaniu. Sprawy cywilne” 2013, t. 14, s. 196.
Goldenberg H., Goldenberg I., Terapia rodzin, Kraków 2006.
Ilg F.L., Ames L.B., Baker S.M., Rozwój psychiczny dziecka od 0 do 10 lat. Poradnik dla rodziców, psychologów i lekarzy, Gdańsk 2007.
Kołodziejski S., Dobro wspólnych nieletnich dzieci – jako przesłanka odmowy orzeczenia rozwodu, „Palestra” 1965, nr 9, s. 30.
Konstytucja RP z 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. z 1997 r., nr 78, poz. 483.
Konwencja o prawach dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r., Dz.U. z 1991 r., nr 120, poz. 526.
Marciniak J., Tr eść i sprawowanie opieki nad małoletnim, Warszawa 1975.
Marten Z., Psychologia zeznań, Warszawa 2012.
Morrison D., Coiro M.J., Parental Conflict and Martial Disruption: Do Children Benefit When High--conflict Marriages are Dissolved?, „Journal of Marriage and Family” 1999, no. 66(3), s. 635.
Obwieszczenie Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego z dnia 27 marca 1968 r., „Monitor Pol-ski” 1968, nr 14, poz. 95.
Ostaszewski P., Opinie sporządzane przez rodzinne ośrodki diagnostyczno-konsultacyjne w sprawach opiekuńczych i rozwodowych, „Prawo w Działaniu. Sprawy cywilne” 2013, nr 14, s. 13.
Radwański Z., Pojęcie i funkcja „dobra dziecka” w polskim prawie rodzinnym i opiekuńczym, „Studia Cywilistyczne” 1981, t. XXI, s. 18.
Rocznik Demograficzny. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2021, s. 230–249, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/roczniki-statystyczne/roczniki-statystyczne/rocznik-demo-graficzny-2021,3,15.html
Rydzewski P., Rozwód – zjawisko wielowymiarowe, „Studia Demograficzne” 1994, nr 3(117), s. 87–95.
Stojanowska W., Rozwód a dobro dziecka, Warszawa 1979.
Szlendak T., Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie, Warszawa 2015.
Wisłocki J., Dziecko a rozwód, „Palestra” 1957, nr 2, s. 43–50.
Włodarczyk-Madejska J., Efektywność opiniodawczych zespołów specjalistów sądowych, „Prawo w Działaniu. Sprawy cywilne” 2018, nr 33, s. 242–292.
Wybrańczyk D., Sytuacja prawna małoletniego dziecka rozwodzących się rodziców, Warszawa 2022.