Abstrakt
W opracowaniu podjęto zagadnienie dotyczące charakteru normatywnego przepisów art. 18 § 1–3 k.k. Z perspektywy wyznaczników derywacyjnej koncepcji wykładni prawa oraz teorii legislacji i zasad techniki prawodawczej, podjęto próbę rozstrzygnięcia istniejącego w nauce o prawie karnym sporu dotyczącego tego, czy w odniesieniu do sprawstwa kierowniczego i sprawstwa polecającego przepisy art. 18 § 1 k.k. są przepisami uzupełniającymi przepis typizujący części szczególnej k.k., czy też wysławiają zrębowo normę sankcjonującą zabraniająca sprawstwa kierowniczego i sprawstwa polecającego. Opowiedziano się za pierwszy wariantem interpretacyjnym. W opracowaniu przyjęto również, że przepisy art. 18 § 2 i 3 k.k. nie są przepisami zrębowymi, lecz modyfikatorami przepisów określających rodzajowy typ czynu zabronionego. W konsekwencji podżeganie i pomocnictwo nie są odrębnymi typami popełnienia czynu zabronionego charakteryzującymi się własnym zestawem ustawowych znamion i nie uzupełniają opisu rodzajowego typu czynu zabronionego o dodatkowe znamię czynnościowe. Tym samym w każdej postaci przestępnego współdziałania może dojść do realizacji przedmiotowych znamion rodzajowego typu czynu zabronionego, w tym znamienia czynności wykonawczej.
Bibliografia
Bojarski T., Z problematyki współdziałania przestępnego, w: Przestępstwo – kara – polityka kryminalna. Problemy tworzenia i funkcjonowania prawa. Księga jubileuszowa z okazji 70. rocznicy urodzin Profesora Tomasza Kaczmarka, red. J. Giezek, Kraków 2006.
Dąbrowska-Kardas M., Analiza dyrektywalna przepisów części ogólnej kodeksu karnego, Warszawa 2012.
Glaser S., Mogilnicki A., Kodeks karny. Komentarz, Kraków 1934.
Kardas P., System prawa karnego. Nauka o przestępstwie. Zasady odpowiedzialności, red. R. Dębski, Warszawa 2017.
Korzonek J., Rosenblüth I., Kodeks zobowiązań. Komentarz, Kraków 1936.
Leszczyński L., Zagadnienia teorii stosowania prawa. Doktryna i tezy orzecznictwa, Kraków 2002.
Machnikowski P., w: System prawa prywatnego. Prawo zobowiązań – część ogólna, t. 6, red. A. Olejniczak, Warszawa 2009.
Masłowski Z., w: Kodeks cywilny. Komentarz, t. 2, red. J. Ignatowicz, Warszawa 1972.
Mularski K., Faza rekonstrukcyjna derywacyjnej koncepcji wykładni – próba krytycznej analizy, „Studia Prawnicze” 2017, z. 3.
Patryas W., Kilka uwag o nowym Kodeksie karnym z 1997 r., „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1997, z. 3.
Pławski S., Prawo karne (w zarysie). Część II, Warszawa 1966.
Pohl Ł., Istota pomocnictwa w Kodeksie karnym z 6 VI 1997 r., „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2000, z. 2.
Pohl Ł., O (nie)możliwości pociągnięcia osoby nieletniej do odpowiedzialności karnej za tzw. niewykonawcze
formy współdziałania przestępnego na gruncie Kodeksu karnego z 1997 r., w: Węzłowe problemy prawa karnego, kryminologii i polityki kryminalnej. Księga pamiątkowa ofiarowana Profesorowi Andrzejowi Markowi, V. Konarska-Wrzosek, J. Lachowski, J. Wójcikiewicz (red.), Warszawa 2010.
Pohl Ł., Obiektywna istota sprawstwa w ujęciu polskiego prawa karnego (Uwagi na marginesie lektury pracy P. Kardasa Teoretyczne podstawy odpowiedzialności karnej za przestępne współdziałanie), „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2004, z. 2.
Pohl Ł., Ponownie w sprawie zakresu odpowiedzialności karnej osoby nieletniej według Kodeksu karnego z 1997 r. (zagadnienie form popełnienia czynu zabronionego) – uwagi o metodzie rozwiązania problemu, „Prawo w Działaniu. Sprawy Karne” 2018, nr 35.
Pohl Ł., Prawo karne. Wykład części ogólnej, Warszawa 2019.
Pohl Ł., Struktura normy sankcjonowanej w prawie karnym. Zagadnienia ogólne, Poznań 2007.
Pohl Ł., Zakres odpowiedzialności karnej nieletniego w Kodeksie karnym z 1997 r. (o konieczności pilnej zmiany art. 10 § 2 k.k. – problem form popełnienia czynu zabronionego), „Prawo w Działaniu. Sprawy Karne” 2018, nr 30.
Pohl Ł., Zawartość normatywna przepisu art. 18 § 1 k.k., „Prokuratura i Prawo” 2006, nr 2.
Sakowicz A., w: Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, M. Królikowski, R. Zawłocki (red.), Warszawa 2017.
Śliwiński S., Polskie prawo karne materialne. Część ogólna, Warszawa 1946.
Tokarczyk D., Podżeganie w polskim prawie karnym. Studium z zakresu teorii i praktyki prawa karnego, Warszawa 2017.
Wolter W., Prawo karne. Zarys wykładu systematycznego, Kraków 1947.
Wronkowska S. (red.), Z teorii i filozofii prawa Zygmunta Ziembińskiego, Warszawa 2007.
Wróbel W., Zoll A., Polskie prawo karne. Część ogólna, Kraków 2011.
Zieliński M., w: S. Wronkowska, M. Zieliński, Komentarz do zasad techniki prawodawczej z dnia 20 czerwca 2002 r., Warszawa 2004.
Zieliński M., Interpretacja jako proces dekodowania tekstu prawnego, Poznań 1972.
Zieliński M., Porządkująca faza wykładni prawa, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2001, z. 3.
Zieliński M., Wykładnia prawa. Zasady – reguły – wskazówki, Warszawa 2017.
Ziembiński Z., Problemy podstawowe prawoznawstwa, Warszawa 1980.
Zoll A., Czy podżeganie i pomocnictwo są postaciami zjawiskowymi przestępstwa?, w: Przestępstwo – kara – polityka kryminalna. Problemy tworzenia i funkcjonowania prawa. Księga jubileuszowa z okazji 70. rocznicy urodzin Profesora Tomasza Kaczmarka, red. J. Giezek, Kraków 2006.
Zoll A., Sprawstwo bez wykonania czynu zabronionego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2009, z. 2.
Zoll A., Tarapata S., w: Kodeks karny. Część ogólna. Tom I. Komentarz do art. 53–116, W. Wróbel, A. Zoll (red.), Warszawa 2016.