Keywords
How to Cite
Abstract
W opracowaniu analizie poddano problematykę dostępu osób niebędących stroną postępowania karnego do pełnomocnika. Odniesiono się nie tylko do katalogu podmiotów uprawnionych do ustanowienia pełnomocnika, ale także do przesłanek odmowy jego dopuszczenia do udziału w czynnościach procesowych. Odrębne rozważania poświęcono kwestii postępowania w przedmiocie udziału pełnomocnika w postępowaniu. W uwagach końcowych – de lege ferenda – zaproponowano podmiotowe zróżnicowanie zakresu prawa do pełnomocnika i uzależnienie go od poziomu ochrony interesów osób niebędących stronami.
References
Adamczyk M., Profesjonalny pełnomocnik w postępowaniu karnym jako gwarant ochrony praw stron
postępowania karnego, w: J. Karaźniewicz, T. Kuczur (red.), Karnomaterialne i procesowe instrumenty
ochrony jednostki przed nadużyciami władzy państwowej, Toruń 2015.
Baj A., Czy osoba podejrzana jest stroną postępowania przygotowawczego?, „Prokuratura i Prawo”
, nr 10.
Bieńkowska E., Pokrzywdzony w postępowaniu karnym po zmianach z dnia 11 marca 2016 r., „Prokuratura
i Prawo” 2016, nr 10.
Błachnio-Parzych A., Przepisy odsyłające systemowo (wybrane zagadnienia), „Państwo i Prawo”
, nr 1.
Boratyńska K.T., Czarnecki P., w: K.T. Boratyńska, P. Czarnecki, A. Górski, A. Sakowicz,
M. Warchoł, A. Ważny, Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 2016.
Cieślak M., Interes społeczny jako czynnik warunkujący prokuratorskie objęcie oskarżenia w sprawie
prywatnoskargowej, „Państwo i Prawo” 1956, nr 12.
Czapigo A., Osoba podejrzana jako podmiot uprawniony do wniesienia zażalenia na postanowienie
o umorzeniu postępowania przygotowawczego, „Wojskowy Przegląd Prawniczy” 2009, nr 2.
Czekaj M., Ingerencja prokuratora w sprawach o przestępstwa prywatnoskargowe, „Prokuratura
i Prawo” 1999, nr 7–8.
Daszkiewicz W., Prawo karne procesowe. Zagadnienia ogólne, Bydgoszcz 2000.
Doda Z., Zażalenie w procesie karnym, Warszawa 1985.
Doda Z., Gaberle A., Kontrola odwoławcza w procesie karnym, Warszawa 1997.
Drozd A., Analiza wybranych aspektów funkcjonowania instytucji pełnomocnika w kontradyktoryjnym
procesie karnym, w: A. Lach (red.), Postępowanie dowodowe w świetle nowelizacji kodeksu
postępowania karnego, Toruń 2014.
Dudka K., Mozgawa M., Interes społeczny jako przesłanka prokuratorskiej ingerencji w ściganie przestępstw
prywatnoskargowych w trybie art. 60 k.p.k., w: T. Grzegorczyk (red.), Funkcje procesu
karnego. Księga jubileuszowa Prof. J. Tylmana, Warszawa 2011.
Dudzik B., Interes społeczny jako kryterium ingerencji prokuratora w ściganie przestępstw prywatnoskargowych,
w: A. Korybski, M.W. Kostycki, L. Leszczyński (red.), Pojęcie interesu w naukach
prawnych, prawie stanowionym i orzecznictwie sądowym Polski i Ukrainy. Materiały z seminarium
(Lublin, 04.2005 r.), Lublin 2006.
Eichstaedt K., w: D. Świecki (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Tom I. Art. 1–424,
wyd. VII, Warszawa 2024.
Eichstaedt K., w: D. Świecki (red.), Kodeks postępowania karnego. Tom I. Komentarz aktualizowany,
LEX/el. 2025.
Flis-Świeczkowska M., Rola pełnomocnika w świetle wzmocnienia zasady kontradyktoryjności procesu
karnego, w: P. Wiliński (red.), Kontradyktoryjność w polskim procesie karnym, Warszawa 2013.
Flis-Świeczkowska M., Wpływ udziału pełnomocnika w postępowaniu karnym na prawo pokrzywdzonego
do sądu w znowelizowanej procedurze karnej, w: D. Gil, E. Kruk (red.), Reformy procesu
karnego w świetle jego zasad, Lublin 2016.
Fuller L., The Morality of Law, New Heaven 1964.
Gajda A., Umocnienie praw jednostki w postępowaniu karnym w Unii Europejskiej a dyrektywa
w sprawie dostępu do adwokata, „Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego. Studia
i Prace” 2014, nr 1.
Gostyński Z., Zabłocki S., w: J. Bratoszewski, L. Gardocki, Z. Gostyński, S.M. Przyjemski,
R.A. Stefański, S. Zabłocki, Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. 1, Warszawa 2003.
Grajewski J., w: J. Grajewski, L.K. Paprzycki, S. Steinborn, Kodeks postępowania karnego. Komentarz,
t. 1, Warszawa 2010.
Groszyk H., Korybski A., O pojęciu interesu w naukach prawnych (przegląd wybranej problematyki
z perspektywy teoretycznoprawnej), w: A. Korybski, M.W. Kostycki, L. Leszczyński (red.),
Pojęcie interesu w naukach prawnych, prawie stanowionym i orzecznictwie sądowym Polski
i Ukrainy. Materiały z seminarium (Lublin, 04.2005 r.), Lublin 2006.
Grzegorczyk K., Glosa do wyroku SN z 13.01.2000 r., III RN 116/99, „Wojskowy Przegląd Prawniczy”
, nr 4.
Grzegorczyk T., Kodeks postępowania karnego. Tom I. Artykuły 1–467. Komentarz, Warszawa 2014.
Grzegorczyk T., Podmiot zbiorowy jako quasi–strona postępowania karnego i karnego skarbowego,
„Przegląd Sądowy” 2007, nr 2.
Hauser M., Odpowiednie stosowanie przepisów prawa – uwagi porządkujące, „Przegląd Prawa
i Administracji” 2005, T. LXV, Wrocław.
Hofmański P., Sadzik E., Zgryzek K., Kodeks postępowania karnego. Tom I. Komentarz do art. 1–296,
Warszawa 2007.
Kłak Cz.P., „Osoba podejrzana” oraz „potencjalnie podejrzana” w polskim procesie karnym a zasada
nemo se ipsum accusare tenetur, „Ius Novum” 2012, nr 4, t. 6.
Kmiecik R., Glosa do postanowienia SN z 17.06.1994 r., WZ 122/94, „Wojskowy Przegląd Prawniczy”
, nr 3–4.
Kosonoga J., w: R.A. Stefański (red.), System Prawa Karnego Procesowego. Tom X. Postępowanie
przygotowawcze, Warszawa 2016.
Kosonoga J., w: R.A. Stefański, S. Zabłocki (red.), Kodeks postępowania karnego. Tom I. Komentarz
do art. 1–166, Warszawa 2017.
Kosonoga J., Appointed Counsel for the Defence in the Polish Criminal Proceeding, „Ius Novum”
, nr 2.
Kosonoga J., Dobro wymiaru sprawiedliwości jako przesłanka dokonywania czynności procesowych,
w: W. Cieślak, S. Steinborn (red.), Profesor Marian Cieślak – osoba, dzieło, kontynuacje, Warszawa
Kosonoga J., Ochrona praworządności oraz interes społeczny jako granice prokuratorskiej ingerencji
w postępowanie prywatnoskargowe, w: M. Rogalski, J. Kosonoga, J. Dąbrowski (red.), Prawo karne
na przełomie wieków. Księga Jubileuszowa Profesora Ryszarda A. Stefańskiego, Warszawa 2025.
Krasny K., Faktycznie podejrzany w procesie o charakterze aferowym, „Problemy Praworządności”
, nr 8–9.
Kremens K., w: D. Gruszecka, K. Kremens, K. Nowicki, J. Skorupka, Proces karny, red. J. Skorupka,
Warszawa 2017.
Kruszyński P., Zasada domniemania niewinności w polskim procesie karnym, Warszawa 1983.
Krysztofiuk G., Prawo do obrony osoby podejrzanej oraz faktycznie podejrzanego – uwagi na tle
uchwał SN z dnia 26 kwietnia 2007 r., I KZP 4/07 oraz z dnia 20 września 2007 r., I KZP 26/07,
w: B.T. Bieńkowska, D. Szafrański (red.), Problemy prawa polskiego i obcego w ujęciu historycznym,
praktycznym i teoretycznym. Część druga, Warszawa 2009.
Kulesza C., Rola pełnomocnika w ochronie praw pokrzywdzonego, w: L. Mazowiecka (red.), Wiktymizacja
wtórna. Geneza, istota i rola w przekształcaniu polityki traktowania ofiar przestępstw,
Warszawa 2012.
Kwiatkowski Z., Uprawnienia radcy prawnego w postępowaniu przygotowawczym, w: T. Grzegorczyk
(red.), Funkcje procesu karnego. Księga jubileuszowa Prof. J. Tylmana, Warszawa 2011.
Lang J., Z rozważań nad pojęciem interesu w prawie administracyjnym, „Przegląd Prawa i Administracji”
, T. XXXVII.
Lisińska J., Podmioty uprawnione do ustanowienia pełnomocnika w procesie karnym, „Palestra” 2014,
nr 7–8.
Ludwiczek A., Sytuacja prawna adwokata udzielającego pomocy prawnej w trybie art. 245 § 1 k.p.k.,
„Problemy Prawa Karnego” 2001, nr 24.
Malinowski A., Redagowanie tekstu prawnego. Wybrane wskazania logiczno-językowe, Warszawa
Małolepszy A., Uprawnienie oskarżonego do ustanowienia pełnomocnika w postępowaniach po uprawomocnieniu
się wyroku, w: T. Grzegorczyk, J. Izydorczyk, R. Olszewski (red.), Z problematyki
funkcji procesu karnego, Warszawa 2013.
Mańczuk M., Rola pełnomocnika pokrzywdzonego w kontradyktoryjnym procesie karnym – uwagi
na tle projektu nowelizacji z dnia 8 listopada 2012 r., w: P. Wiliński (red.), Kontradyktoryjność
w polskim procesie karnym, Warszawa 2013.
Masewicz W., Prokurator w postępowaniu cywilnym, Warszawa 1975.
Morawski L., Wykładnia w orzecznictwie sądów. Komentarz, Toruń 2002.
Moszerer A., Stanowisko i czynności procesowe prokuratora w postępowaniu cywilnym, Warszawa
Murzynowski A., Faktycznie podejrzany w postępowaniu przygotowawczym, „Palestra” 1971, nr 10.
Murzynowski A., Udział obrońcy w postępowaniu przygotowawczym de lege lata, „Palestra” 1987,
nr 12.
Niedzielak P., Petryna K., w: A. Kryże, P. Niedzielak, K. Petryna, T.E. Wirzman, Kodeks postępowania
karnego. Praktyczny komentarz z orzecznictwem, Warszawa 2001.
Nowacki J., Analogia legis, Warszawa 1966.
Nowacki J., „Odpowiednie” stosowanie przepisów prawa, „Państwo i Prawo” 1964, nr 3.
Nowak P., Definicja podejrzanego i oskarżonego a konstytucyjne prawo do obrony, „Czasopismo
Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2016, nr 4.
Nowe kodeksy karne z uzasadnieniami, Warszawa 1997.
Oleksy K., Bezpośredni skutek „dyrektywy obrończej” w polskim procesie karnym, „Problemy Prawa
Karnego” 2019, T. 3.
Piech M., Odmowa dopuszczenia do udziału w postępowaniu pełnomocnika osoby niebędącej stroną,
w: P. Hofmański (red.), Kluczowe problemy procesu karnego, Warszawa 2011.
Pikulski S., Szczechowicz K., Zatrzymanie i tymczasowe aresztowanie w świetle praw i wolności
obywatelskich, Olsztyn 2004.
Posnow W., Pełnomocnik w procesie karnym (uwagi na tle regulacji w k.p.k. z 1997 r.), w: L. Bogunia
(red.), Nowa kodyfikacja prawa karnego, t. 2, Wrocław 1997.
Prusak F., Komentarz do kodeksu postępowania karnego, t. I, Warszawa 1999.
Prusak F., Pociągnięcie podejrzanego do odpowiedzialności w procesie karnym, Warszawa 1973.
Prusak F., Podstawa faktyczna przedstawienia zarzutów w procesie karnym, „Palestra” 1971, nr 6.
Raz J., The Rule of Law and Its Virtue, „Law Quarterly Review” 1977, nr 2.
Roxin C., Schünemann B., Strafverfahrensrecht. Ein Studienbuch, München 2009.
Schaff L., Zakres i formy postępowania przygotowawczego, Warszawa 1961.
Skrętowicz E., Faktycznie podejrzany w polskim procesie karanym, w: P. Kruszyński (red.), Wybrane
zagadnienia procedury karnej. Księga pamiątkowa ku czci Prof. A. Murzynowskiego, „Studia Iuridica”
, nr 33.
Sobolewski Z., Osoba podejrzana oraz potencjalnie podejrzana w znowelizowanym (2003) kodeksie
postępowania karnego a gwarancje konstytucyjne, w: Z. Sobolewski, G. Artymiak, Cz.P. Kłak
(red.), Problemy znowelizowanej procedury karnej, Kraków 2004.
Sobolewski Z., Sowiński P.K., w: G. Artymiak, M. Rogalski, M. Klejnowska (red.), Proces karny.
Część ogólna, Warszawa 2012.
Starzyński P., w: C. Kulesza (red.), System Prawa Karnego Procesowego. Tom VI. Strony i inni
uczestnicy postępowania karnego, Warszawa 2016.
Starzyński P., Rola pełnomocnika pokrzywdzonego w realizacji funkcji ścigania, w: T. Grzegorczyk,
J. Izydorczyk, R. Olszewski (red.), Z problematyki funkcji procesu karnego, Warszawa 2013.
Stefański R.A., w: R.A. Stefański, S. Zabłocki (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz,
t. I, Warszawa 2017.
Stefański R.A., Pełnomocnik w procesie karnym, „Prokuratura i Prawo” 2007, nr 2.
Stefański R.A., Prawo do obrony osoby podejrzanej, w: T. Grzegorczyk, J. Izydorczyk, R. Olszewski
(red.), Z problematyki funkcji procesu karnego, Warszawa 2013.
Stefański R.A., Prawo do wyznaczenia obrońcy z urzędu ze względu na niezamożność, w: A. Gerecka-
-Żołyńska, P. Górecki, H. Paluszkiewicz, P. Wiliński (red.), Skargowy model procesu karnego.
Księga ofiarowana Prof. S. Stachowiakowi, Warszawa 2008.
Stefko K., Udział prokuratora w postępowaniu cywilnym, Warszawa 1956.
Steinborn S., Status osoby podejrzanej w procesie karnym z perspektywy Konstytucji RP (uwagi
de lege lata i de lege ferenda), w: P. Kardas, T. Sroka, W. Wróbel (red.), Państwo prawa
i prawo karne. Księga Jubileuszowa Prof. A. Zolla, t. 2, Warszawa 2012.
Steinborn S., Wąsek-Wiaderek M., Moment uzyskania statusu biernej strony postępowania karnego
z perspektywy konstytucyjnej i międzynarodowej, w: M. Rogacka-Rzewnicka, H. Gajewska-
-Kraczkowska, B.T. Bieńkowska (red.), Wokół gwarancji współczesnego procesu karnego. Księga
jubileuszowa Prof. P. Kruszyńskiego, Warszawa 2015.
Summers R.S., The Ideal Socio–Legal Order. Its Rule of Law Dimension, „Ratio Iuris” 1988, nr 2.
Suwaj P.J., Konflikt interesów w administracji publicznej, Warszawa 2009.
Szarek R., Z problematyki pełnomocnika w procesie karnym, „Palestra” 1972, nr 5.
Sztumski J., Konflikt społeczny, „Studia Socjologiczne” 1973, nr 3.
Światłowski A.R., Radca prawny jako pełnomocnik w postępowaniu karnym, „Radca Prawny” 2002,
nr 4–5.
Świtłowski A., w: C. Kulesza (red.), System Prawa Karnego Procesowego. Tom VI. Strony i inni
uczestnicy postępowania karnego, Warszawa 2016.
Waltoś S., Glosa do wyroku SN z 6.02.1967 r., VI KZP 18/67, „Nowe Prawo” 1968, nr 2.
Waltoś S., Hofmański P., Proces karny. Zarys systemu, Warszawa 2023.
Włodyka S., Powództwo prokuratora w polskim procesie cywilnym, Warszawa 1957.
Woźniewski K., w: J. Grajewski, K. Papke-Olszauskas, S. Steinborn, K. Woźniewski, Prawo
karne procesowe – część ogólna, red. J. Grajewski, Warszawa 2011.
Wróblewski J., Pisma wybrane, Warszawa 2015.
Wróblewski J., Przepisy odsyłające, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego. Nauki Humanistyczno-
Społeczne” 1964, z. 35.
Wyrzykowski M., Pojęcie interesu społecznego w prawie administracyjnym, Warszawa 1986.
Zagrodnik J., Burdzik M., w: S. Głogowska, J. Karaźniewicz, M. Klejnowska, N. Majda,
I. Palka, K. Sychta, K. Żyła, J. Zagrodnik, M. Burdzik, Kodeks postępowania karnego. Komentarz,
Warszawa 2024.
Żurawik A., „Interes publiczny”, „interes społeczny” i „interes społecznie uzasadniony”. Próba
dookreślenia pojęć, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2013, nr 2.
Żyła K., Prawo do obrony a przesłuchanie osoby podejrzanej w procesie karnym, „Folia Iuridica
Universitatis Wratislaviensis” 2021, nr 1.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
Copyright (c) 2025 Uczelnia Łazarskiego w Warszawie, Polska