Słowa kluczowe
Jak cytować
Abstrakt
Pojmowanie Konstytucji jako podstawowego aktu normatywnego systemu prawnego skłania do poszukiwania w niej odpowiedzi nawet na najtrudniejsze pytania. Jednym z nich jest problem związania jednostek rozporządzeniami naruszającymi gwarancje konstytucyjne. O ile bowiem kwestia związania takimi aktami sądów powszechnych nie budzi wątpliwości, o tyle zakres uprawnień adresatów takich aktów nie jest jednoznacznie rozstrzygany w doktrynie. Dlatego też celem niniejszej pracy jest próba ustalenia zakresu związania jednostek niekonstytucyjnymi rozporządzeniami. Praca opiera się przy tym na metodzie dogmatyczno-prawnej, w tym zwłaszcza na wykorzystaniu perspektywy opisywania rozporządzeń jako wytworów czynności konwencjonalnych. Zdaniem Autora zastosowanie właśnie tej perspektywy pozwala bowiem sformułować i uzasadnić tezę, iż w przypadku niektórych rodzajów niekonstytucyjności aktów wykonawczych również jednostki odmówić mogą ich stosowania.
Bibliografia
Argumenty i rozumowania prawnicze w konstytucyjnym państwie prawa. Komentarz, red. M. Florczak-Wątor, A. Grabowski, Kraków 2021.
Bogucki O., O konstytutywnej współzależności wyjaśniania i identyfikowania czynności konwencjonalnych, „Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny” 2019, nr 2.
Brzozowski W., Stopniowalność naruszeń Konstytucji, „Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny” 2017, nr 4.
Czepita S., Czynności konwencjonalne i formalne w prawie a proces prawotwórczy i rola Trybunału Konstytucyjnego, „Państwo i Prawo” 2014, nr 12.
Czepita S., Formalizacja a konwencjonalizacja działań w prawie, w: Konwencjonalne i formalne aspekty prawa, red. S. Czepita, Szczecin 2006.
Czepita S., Formalizacja i konwencjonalizacja w systemie prawnym, w: System prawny a porządek prawny, red. O. Bogucki, S. Czepita, Szczecin 2008.
Czepit a S., O koncepcji czynności konwencjonalnych w prawie, w: Wykładnia Konstytucji. Aktualne problemy i tendencje, red. M. Smolak, Warszawa 2016.
Czepita S., O pojęciu czynności konwencjonalnej i jej odmianach, „Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny” 2017, nr 1.
Czepita S., Reguły konstytutywne a zagadnienia prawoznawstwa, Szczecin 1996.
Działocha K., Komentarz do art. 92, w: L. Garlicki (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2008.
Florczak-Wątor M., Komentarz do art. 9 Konstytucji, w: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. P. Tuleja, Warszawa 2019.
Garlicki L., Stosowanie konstytucji przez sądy i trybunały (ile monopolu, a ile dekoncentracji?), „Studia Prawnicze” 2022, nr 2.
Gizbert-Studnicki T., O nieważnych czynnościach prawnych w świetle koncepcji czynności konwencjonalnych, „Państwo i Prawo” 1975, nr 4.
Gmerek K., Z problematyki treści czynności konwencjonalnych w prawie, „Krytyka Prawa” 2022, nr 2.
Gutowski M., Bezpośrednie stosowanie Konstytucji w orzecznictwie sądowym, „Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny” 2018, nr 1.
Gutowski M., Nieważność czynności prawnej, Warszawa 2017.
Gutowski M., Kardas P., Domniemanie konstytucyjności a kompetencje sądów, „Palestra” 2016, nr 5.
Gutowski M., Kardas P., Sądowa kontrola konstytucyjności, „Palestra” 2016, nr 4.
Herman M., Stwierdzenie niekonstytucyjności jako czynność konwencjonalna unieważnienia aktu normatywnego, w: Skutki wyroków Trybunału Konstytucyjnego w sferze stosowania prawa, red. M. Bernatt, J. Królikowski, M. Ziółkowski, Warszawa 2013.
Hauser R., Trzciński J., O formach kontroli konstytucyjności przez Sądy, „Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny” 2008, nr 2.
Hauser R., Trzciński J., Prawotwórcze znaczenie orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego, Warszawa 2010.
Janusz-Pohl B., Formalizacja i konwencjonalizacja jako instrumenty analizy czynności karnoprocesowych w prawie polskim, Poznań 2017.
Janusz-Pohl B., O konstrukcji niedopuszczalności czynności karnoprocesowej, „Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny” 2014, nr 4.
Kardas P., Rozproszona kontrola konstytucyjności prawa w orzecznictwie Izby Karnej Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych jako wyraz sędziowskiego konstytucyjnego posłuszeństwa, „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2019, nr 9.
Kardas P., Gutowski M., Konstytucja z 1997 r. a model kontroli konstytucyjności prawa, „Palestra” 2017, nr 4.
Kroczek P., Teologiczne podstawy reguł sensu czynności konwencjonalnych i norm kompetencyjnych w prawie kanonicznym i ich konsekwencje dla decyzji prawodawczych, „Annales Canonici” 2013, nr 9.
Nowak L., Wronkowska S., Zieliński M., Czynności konwencjonalne w prawie, „Studia Prawnicze” 1972, nr 33.
Patryas W., Performatywy w prawie, Poznań 2005.
Piszko R., Sposoby i niektóre skutki formułowania treści czynności konwencjonalnych doniosłych prawnie, w: Konwencjonalne i formalne aspekty prawa, red. S. Czepita, Szczecin 2006.
Preisner A., Dookoła Wojtek. Jeszcze o bezpośrednim stosowaniu Konstytucji RP, w: Dookoła Wojtek… Księga pamiątkowa poświęcona Doktorowi Arturowi Wojciechowi Preisnerowi, red. R. Balicki, M. Jabłoński, K. Wójtowicz, Wrocław 2018.
Radbruch G., Ustawowe bezprawie i ponadustawowe prawo, w: G. Radbruch, Filozofia prawa, Warszawa 2009.
Radziewicz P., Wzruszenie „domniemania konstytucyjności” aktu normatywnego przez Trybunał Konstytucyjny, „Przegląd Sejmowy” 2008, nr 5.
Rytel-Warzocha A., Jak nie Trybunał Konstytucyjny to co? O rozproszonej kontroli konstytucyjności prawa w Polsce, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2022, nr 3.
Sanetra W., Bezpośrednie stosowanie Konstytucji RP przez Sąd Najwyższy, „Przegląd Sądowy” 2017, nr 2.
Tuleja P., Stosowanie Konstytucji w świetle zasady jej nadrzędności, Kraków 2003.
Wiącek M., Komentarz do art. 92 Konstytucji, w: Konstytucja RP. Komentarz do art. 87–243, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.
Wiącek M., Wpływ konstytucji marcowej na treść i praktykę stosowania Konstytucji z 1997 r., „Państwo i Prawo” 2018, nr 11.
Wieczorkiewicz-Kita J., Zagadnienia wyrokowania w procesie karnym w świetle koncepcji czynności konwencjonalnych, w: Konwencjonalne i formalne aspekty prawa, red. S. Czepita, Szczecin 2006.
Wieczorkiewicz-Kita J., O konwencjonalnych i formalnych aspektach procesu karnego, w: W poszukiwaniu dobra wspólnego, red. A. Choduń, S. Czepita, Szczecin 2010.
Wronkowska S., W sprawie bezpośredniego stosowania Konstytucji, „Państwo i Prawo” 2001, nr 9.
Wronkowska S., Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa, Poznań 2005.
Ziembiński Z., Zieliński M., Dyrektywy i sposób ich wypowiadania, Warszawa 1992.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2025 Uczelnia Łazarskiego, Warszawa