Słowa kluczowe
forms of accessorial liability
trait of an executive action
peripheral regulation
modifying regulation norma sankcjonowana
zjawiskowe formy popełnienia czynu zabronionego
znamię czynności wykonawczej
przepis zrębowy
przepis modyfikujący
Jak cytować
Abstrakt
W opracowaniu podjęto zagadnienie dotyczące charakteru normatywnego przepisów art. 18 § 1–3 k.k. Z perspektywy wyznaczników derywacyjnej koncepcji wykładni prawa oraz teorii legislacji i zasad techniki prawodawczej, podjęto próbę rozstrzygnięcia istniejącego w nauce o prawie karnym sporu dotyczącego tego, czy w odniesieniu do sprawstwa kierowniczego i sprawstwa polecającego przepisy art. 18 § 1 k.k. są przepisami uzupełniającymi przepis typizujący części szczególnej k.k., czy też wysławiają zrębowo normę sankcjonującą zabraniająca sprawstwa kierowniczego i sprawstwa polecającego. Opowiedziano się za pierwszy wariantem interpretacyjnym. W opracowaniu przyjęto również, że przepisy art. 18 § 2 i 3 k.k. nie są przepisami zrębowymi, lecz modyfikatorami przepisów określających rodzajowy typ czynu zabronionego. W konsekwencji podżeganie i pomocnictwo nie są odrębnymi typami popełnienia czynu zabronionego charakteryzującymi się własnym zestawem ustawowych znamion i nie uzupełniają opisu rodzajowego typu czynu zabronionego o dodatkowe znamię czynnościowe. Tym samym w każdej postaci przestępnego współdziałania może dojść do realizacji przedmiotowych znamion rodzajowego typu czynu zabronionego, w tym znamienia czynności wykonawczej.
Bibliografia
Bojarski T., Z problematyki współdziałania przestępnego, w: Przestępstwo – kara – polityka kryminalna. Problemy tworzenia i funkcjonowania prawa. Księga jubileuszowa z okazji 70. rocznicy urodzin Profesora Tomasza Kaczmarka, red. J. Giezek, Kraków 2006.
Dąbrowska-Kardas M., Analiza dyrektywalna przepisów części ogólnej kodeksu karnego, Warszawa 2012.
Glaser S., Mogilnicki A., Kodeks karny. Komentarz, Kraków 1934.
Kardas P., System prawa karnego. Nauka o przestępstwie. Zasady odpowiedzialności, red. R. Dębski, Warszawa 2017.
Korzonek J., Rosenblüth I., Kodeks zobowiązań. Komentarz, Kraków 1936.
Leszczyński L., Zagadnienia teorii stosowania prawa. Doktryna i tezy orzecznictwa, Kraków 2002.
Machnikowski P., w: System prawa prywatnego. Prawo zobowiązań – część ogólna, t. 6, red. A. Olejniczak, Warszawa 2009.
Masłowski Z., w: Kodeks cywilny. Komentarz, t. 2, red. J. Ignatowicz, Warszawa 1972.
Mularski K., Faza rekonstrukcyjna derywacyjnej koncepcji wykładni – próba krytycznej analizy, „Studia Prawnicze” 2017, z. 3.
Patryas W., Kilka uwag o nowym Kodeksie karnym z 1997 r., „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1997, z. 3.
Pławski S., Prawo karne (w zarysie). Część II, Warszawa 1966.
Pohl Ł., Istota pomocnictwa w Kodeksie karnym z 6 VI 1997 r., „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2000, z. 2.
Pohl Ł., O (nie)możliwości pociągnięcia osoby nieletniej do odpowiedzialności karnej za tzw. niewykonawcze
formy współdziałania przestępnego na gruncie Kodeksu karnego z 1997 r., w: Węzłowe problemy prawa karnego, kryminologii i polityki kryminalnej. Księga pamiątkowa ofiarowana Profesorowi Andrzejowi Markowi, V. Konarska-Wrzosek, J. Lachowski, J. Wójcikiewicz (red.), Warszawa 2010.
Pohl Ł., Obiektywna istota sprawstwa w ujęciu polskiego prawa karnego (Uwagi na marginesie lektury pracy P. Kardasa Teoretyczne podstawy odpowiedzialności karnej za przestępne współdziałanie), „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2004, z. 2.
Pohl Ł., Ponownie w sprawie zakresu odpowiedzialności karnej osoby nieletniej według Kodeksu karnego z 1997 r. (zagadnienie form popełnienia czynu zabronionego) – uwagi o metodzie rozwiązania problemu, „Prawo w Działaniu. Sprawy Karne” 2018, nr 35.
Pohl Ł., Prawo karne. Wykład części ogólnej, Warszawa 2019.
Pohl Ł., Struktura normy sankcjonowanej w prawie karnym. Zagadnienia ogólne, Poznań 2007.
Pohl Ł., Zakres odpowiedzialności karnej nieletniego w Kodeksie karnym z 1997 r. (o konieczności pilnej zmiany art. 10 § 2 k.k. – problem form popełnienia czynu zabronionego), „Prawo w Działaniu. Sprawy Karne” 2018, nr 30.
Pohl Ł., Zawartość normatywna przepisu art. 18 § 1 k.k., „Prokuratura i Prawo” 2006, nr 2.
Sakowicz A., w: Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, M. Królikowski, R. Zawłocki (red.), Warszawa 2017.
Śliwiński S., Polskie prawo karne materialne. Część ogólna, Warszawa 1946.
Tokarczyk D., Podżeganie w polskim prawie karnym. Studium z zakresu teorii i praktyki prawa karnego, Warszawa 2017.
Wolter W., Prawo karne. Zarys wykładu systematycznego, Kraków 1947.
Wronkowska S. (red.), Z teorii i filozofii prawa Zygmunta Ziembińskiego, Warszawa 2007.
Wróbel W., Zoll A., Polskie prawo karne. Część ogólna, Kraków 2011.
Zieliński M., w: S. Wronkowska, M. Zieliński, Komentarz do zasad techniki prawodawczej z dnia 20 czerwca 2002 r., Warszawa 2004.
Zieliński M., Interpretacja jako proces dekodowania tekstu prawnego, Poznań 1972.
Zieliński M., Porządkująca faza wykładni prawa, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2001, z. 3.
Zieliński M., Wykładnia prawa. Zasady – reguły – wskazówki, Warszawa 2017.
Ziembiński Z., Problemy podstawowe prawoznawstwa, Warszawa 1980.
Zoll A., Czy podżeganie i pomocnictwo są postaciami zjawiskowymi przestępstwa?, w: Przestępstwo – kara – polityka kryminalna. Problemy tworzenia i funkcjonowania prawa. Księga jubileuszowa z okazji 70. rocznicy urodzin Profesora Tomasza Kaczmarka, red. J. Giezek, Kraków 2006.
Zoll A., Sprawstwo bez wykonania czynu zabronionego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2009, z. 2.
Zoll A., Tarapata S., w: Kodeks karny. Część ogólna. Tom I. Komentarz do art. 53–116, W. Wróbel, A. Zoll (red.), Warszawa 2016.