Refleksje na temat art. 62 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii na tle karnoprawnym i konstytucyjnym
PDF

Słowa kluczowe

posiadanie
narkomania
przeciwdziałanie
konstytucja
prohibicja

Jak cytować

Tkaczyk-Rymanowska, K. . (2021). Refleksje na temat art. 62 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii na tle karnoprawnym i konstytucyjnym. Ius Novum, 15(1), 47–66. https://doi.org/10.26399/iusnovum.v15.1.2021.03/k.tkaczyk-rymanowska

Abstrakt

W artykule zaprezentowano kilka uwag krytycznych pod adresem regulacji zawartych w art. 62–62b Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii z 2005 roku. Celem tej publikacji jest zwrócenie uwagi na wątpliwości, jakie budzi wspomniana regulacja nie tylko od strony przedmiotowej opisanej w art. 62 ustawy, ale i w kontekście przepisów konstytucyjnych. Stanowi więc ona próbę odpowiedzi na pytania o ratio legis kryminalizowania posiadania środków psychoaktywnych. Autorka wysuwa tezę, iż „używanie” i „posiadanie” powinny być w zakresie regulacji prawnych traktowane podobnie, bardziej jako problem społeczny czy medyczny, a nie prawnokarny, choć w aktualnym stanie prawnym tak nie jest, o czym świadczą prezentowane w pracy orzecznictwo oraz zgromadzona literatura. Karalność posiadania stanowi zbyt duże wyjście na przedpole czynu zabronionego i w konsekwencji prowadzi do represjonowania konsumentów środków psychoaktywnych, tworząc odrębną kategorię przestępców i przestępstw. Posiadanie na własny użytek niewielkich ilości narkotyków powinno być, zdaniem Autorki, rozpatrywane w kategoriach bardziej patologii społecznych (podobnie jak prostytucja, samobójstwo), które to zjawiska nie powinny generować odpowiedzialności karnej. W prezentowanym artykule dokonana została także analiza art. 62 ustawy w kontekście art. 31 ust 3 oraz art. 47 Konstytucji RP, w wyniku której Autorka doszła do wniosku, iż wskazany przepis art. 62 ustawy nie spełnia tzw. testu proporcjonalności i jest niezgodny z Konstytucją.

https://doi.org/10.26399/iusnovum.v15.1.2021.03/k.tkaczyk-rymanowska
PDF

Bibliografia

Barrett D. (red.), Dzieci wojny narkotykowej, o wpływie polityki antynarkotykowej na młodych, Warszawa

Burzyński P., Ustawowe określenie sankcji karnej, Warszawa 2008.

Derlatka M., Czy posiadanie narkotyków to sprawa prywatna, „Palestra” 2010, nr 7–8.

Derlatka M., Konstytucyjność kryminalizacji posiadania narkotyków, Prok. i Pr. 2010, nr 7–8.

Dukiet-Nagórska T., Uwagi o znaczeniu zasady proporcjonalności dla stanowienia prawa, w: Pozbawienie wolności – funkcje i koszty. Księga jubileuszowa Profesora Teodora Szymanowskiego, pod

red. A. Rzeplińskiego, I. Rzeplińskiej, I. Niełacznej, P. Wiktorskiej, Warszawa 2013.

Europejski Raport Narkotykowy 2007.

Europejski Raport Narkotykowy 2013.

Europejski Raport Narkotykowy 2014.

Europejski Raport Narkotykowy 2019.

http://spliff.pl/strefa/item/465-konopie-i-religia-zakazane-sakramenty (dostęp: 24.11.2019).

http://jump93.pl/strona-50-raport_2012_2013_czesc_prawna.html (dostęp: 24.11.2019).

http://www.sejm.gov.pl/archiwum/prace/kadencja3/projust_all3.htm (dostęp: 24.11.2019).

http://orka.sejm.gov.pl/Druki4ka.nsf (dostęp: 24.11.2019).

https://www.polityka.pl/archiwumpolityki/1865602,1,niebezpieczny-zawrot-glowy.read (dostęp: 24.11.2019).

https://www.polityka.pl/archiwumpolityki/1859322,1,uwolnic-gibona.read (dostęp: 24.11.2019).

http://www.politykanarkotykowa.pl/publikacje/nowy-raport-rzecznika-praw-osob- uzaleznionych- 20162017/ (dostęp: 24.11.2019).

http://wyborcza.pl/TylkoZdrowie/7,137474,24303872,odwyk-przez-smartfona-aplikacja-towarzyszy-czlowiekowi-w.html (dostęp: 24.11.2019).

https://www.radiokrakow.pl/audycje/lustro-50458/gra-w-dobre-zachowanie-skutecznysposob-na-dyscypline-w-klasie/ (dostęp: 24.11.2019).

http://www.islandia.org.pl/artykuly/2017/uzaleznienia_narkotyki_islandia.html (dostęp:24.11.2019).

Jezusek A., Glosa do wyroku TK z 4 listopada 2014 r., sygn. akt SK 55/13, PS 2015, nr 11–12.

Klinowski M., Karalne posiadanie narkotyków orzecznictwie Sądu Najwyższego, PiP 2010, nr 7.

Klinowski M., Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii a konstytucyjna zasada proporcjonalności,Prok. i Prawo 2009, nr 2.

Krajewski K., Glosa do wyroku SN z 21 stycznia 2009 r., II KK 197/08, PiP 2009, nr 11.

Krajewski K., Problematyka kryminalizacji posiadania środków odurzających i psychotropowych w świetle regulacji prawnomiędzynarodowych, PiP 1997, nr 1.

Krajewski K., Sens i bezsens prohibicji, Zakamycze 2001.

Kulesza J., Glosa do wyroku TK z 4 listopada 2014 r., sygn. akt SK 55/13, PiP 2016, nr 11.

Muszyńska A., Problematyka granic odpowiedzialności karnej za posiadanie środków odurzających lub substancji psychotropowych w praktyce sądowej, „Palestra” 2010, nr 7–8.

Muszyńska A., Łucarz K., Umorzenie postępowania karnego według art. 62a ustawy z 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2016, nr 2.

Morawski L., Zasady wykładni prawa, Toruń 2006.

Petrovic S.P., Narkotyki i człowiek, Warszawa 1988.

Raglewski J., Kilka uwag de lege lata i de lege ferenda w kwestii karania za posiadanie narkotyku w związku z przeznaczeniem go na własne potrzeby, w: Problemy wymiaru sprawiedliwości karnej.

Księga Jubileuszowa Profesora Jana Skupińskiego, pod red. A. Błachnio-Parzych, J. Jakubowskiej- Hary, J. Kosonogi, H. Kuczyńskiej, Warszawa 2013.

Szydło M., w: Konstytucja RP, Tom I, Komentarz art. 1–86, pod red. M. Safjana, L. Boska, Warszawa2016.

Walton S., Odlot. Kulturowa historia odurzenia, Warszawa 2017.

Wilanowska B., w: Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii. Komentarz do wybranych przepisów karnych,pod red. P. Kłodacznego, Warszawa 2013.

Wojtyczek K., Zasada proporcjonalności jako granica prawa karania, w: Racjonalna reforma prawakarnego, pod red. A. Zolla, Warszawa 2001.

Wysocki T.D., Pojęcie posiadania w prawie karnym, Prok. i Pr. 2000, nr 2.

Zoll A., w: System prawa karnego. Źródła prawa karnego t. 2, pod red. T. Bojarskiego, Warszawa 2011.