Słowa kluczowe
drug possession
criminal law
constitution
Jak cytować
Abstrakt
The focus of this article is the regulation of Article 62(1) of the Act on Counteracting Drug Addiction of 29 July 2005, often referred to in literature as ‘possession for personal use’. The fundamental issue related to the subject matter pertains to the definition of the legal good in Art. 62(1) of the Act. Contrary to initial impressions, identifying this interest is neither simple nor unequivocal, as there may be doubts over whether such a good protected by law exists and, if so, whether it should be protected under criminal law. The article also explores the correlation of this legal good and the need to protect it with other legal goods protected by the Constitution (e.g. individual freedom). Additionally, the article also examines the significance of the consent of a holder of a given good for the exclusion of unlawfulness or the absence of any attack on the legal good. Behaviour undertaken with the consent of the holder, allegedly “violating” the legal good, is after all, an act that conforms to the norm from the outset, and therefore does not involve any element of unlawfulness. As such, it does not constitute a criminal act. There are doubts whether in the case of possession and use of drugs, there is a threat to the legal good or whether such conduct is lawful from the very beginning, given the consumer’s consent. The article critiques the existing criminal law regulations, and its key argument is the thesis that drug addiction is an issue of exclusively medical and social concern, rather than one of criminal law.
Bibliografia
Bałos, I., ‘Stosowanie klauzuli porządku publicznego a drażliwe zjawiska społeczne’, Monitor Prawniczy, 2013, No. 3, pp. 135–139.
Bojarski, M., in: Gardocki, L. (ed.), System Prawa Karnego. Tom 8. Przestępstwa przeciwko państwu i dobrom zbiorowym, Warszawa, 2013.
Bojarski, M., Radecki, W., Przewodnik po pozakodeksowym prawie karnym, Wrocław, 1998.
Bojarski, M. (ed.), Prawo karne materialne, część ogólna i szczególna, Warszawa, 2020.
Bojarski, T. (ed.), System prawa karnego. Źródła prawa karnego. Tom II, Warszawa, 2011.
Budyn, M., ‘Kryminalizacja eutanazji, posiadania narkotyków oraz eksploatacji prostytucji – przejawy usprawiedliwionego paternalizmu państwa?’, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G, 2002, Vol. XLIX, pp. 125–157.
Chruściel, T., Preiss-Mysłowska, M., Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii. Komentarz, Warszawa, 2000.
Czeszejko-Sochacka, K., ‘Przestępstwo wzięcia zakładnika jako przestępstwo przeciwko porządkowi publicznemu’, Państwo i Prawo, 2013, No. 9, pp. 67–79.
Davenport-Hines, R., Odurzeni. Historia narkotyków 1500–2000, Warszawa, 2006.
Denys, A. (ed.), Zagrożenia zdrowia publicznego. Wybrane zagadnienia, Warszawa, 2014.
Derlatka, M., ‘Glosa do uchwały SN z 27 stycznia 2011 r., I KZP 24/10’, Państwo i Prawo, 2011, No. 12, pp. 130–133.
Dukiet-Nagórska, T., Sitarz, O. (eds), Prawo karne. Wykład akademicki, Warszawa, 2021.
Falandysz, L., ‘Pojęcie porządku publicznego w prawie karnym i karnoadministracyjnym’, Palestra, 1969, No. 2, pp. 63–74.
Gardocki, L., Prawo karne, Warszawa, 2021.
Gmurzyńska, E., Rola prawników w alternatywnych metodach rozwiązywania sporów, Warszawa, 2014.
Gostyński, Z. (ed.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Tom I, Warszawa, 2003.
Góra, T., Łabuz, P., ‘Pojęcie bezpieczeństwa publicznego i porządku publicznego’, Policja, 2021, No. 1, pp. 9–19.
Górowski, W., Zając, D. (eds), ‘Komentarz do wybranych przepisów ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii’, in: Przestępstwa narkotykowe i dopalacze. Komentarz, Lex KIPK, 2019.
Grabowski, K., ‘O pewnych cechach szczególnych przestępstw narkotykowych’, Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych, 2014, No. 2, pp. 103–122.
Gruszecka, D., Ochrona dobra prawnego na przedpolu jego naruszenia, analiza karnistyczna, Warszawa, 2012.
Grześkowiak, A., Wiak, K. (eds), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa, 2021.
Hari, J., Ścigając krzyk. Dzieje wojny z narkotykami, Wołowiec, 2018.
Jezusek, A., ‘Glosa do wyroku TK z 4 listopada 2014 r.’, SK 55/13, Przegląd Sądowy, 2015, No. 11–12, pp. 194–204.
Kaczmarek, J., Przestępstwo wzięcia i przetrzymywania zakładnika. Aspekty prawne i kryminologiczne, Warszawa, 2013.
Kaczmarek, T., in: Dębski, R. (ed.), System prawa karnego. Tom 3. Nauka o przestępstwie. Zasady odpowiedzialności, Warszawa, 2013.
Kijek, K., ‘W Portugalii nie ścigają za ćpanie. Tam ludzie jak chcą, to biorą. A ścieki pokazują całą prawdę’, Gazeta Wyborcza, article of 27 September 2021, available at: https://wyborcza.pl/duzyformat/7,127290,27611122,w-portugalii-nie-scigaja-za-cpanie-tam-ludzie-jak-chca-to.html.
Klinowski, M., ‘Granice odpowiedzialności za posiadanie narkotyków’, Prokuratura i Prawo, 2011, No. 3, pp. 99–117.
Klinowski, M., ‘W sprawie posiadania narkotyków w orzecznictwie Sądu Najwyższego’, Państwo i Prawo, 2012, No. 4, pp. 101–106.
Kornak, M., ‘Glosa do uchwały SN z dnia 27 stycznia 2011 r.’, I KZP 24/10, LEX/el., 2011.
Kosmowski, S., ‘Podstawowe problemy stosowania przepisów kryminalizujących nielegalny obrót narkotykami’, Problemy Prawa Karnego, 2004, No. 25, pp. 16–44.
Kowalik, M., Portugalia: zamiast kar za narkotyki pomoc dla uzależnionych, article of 6 January 2022, available at: https://krytykapolityczna.pl.
Kowalik, T., Słowiński, P., Dragi i wojna. Narkotyki w działaniach wojennych, Warszawa, 2019.
Kozerska, E., Sadowski, P., Szymański, A. (eds), Idea wolności w ujęciu historycznym i prawnym, wybrane zagadnienia, Toruń, 2010.
Krajewski, K., ‘Czy zalegalizować narkotyki (wokół debaty amerykańskiej)’, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 1992, item 2, LIV, pp. 123–131.
Krajewski, K., ‘Glosa do wyroku SN z dnia 21 stycznia 2009 r., II KK 197/08’, Państwo i Prawo, 2009, No. 11, pp. 130–135.
Krajewski, K., ‘Prawo karne wobec narkotyków i narkomanii: ustawodawstwo polskie na tle modeli regulacji dotyczących narkotyków’, Alkoholizm i narkomania, 2007, Vol. 20, No. 4, pp. 425–437.
Krajewski, K., ‘Problematyka kryminalizacji posiadania środków odurzających i psychotropowych w świetle regulacji prawnomiędzynarodowych’, Państwo i Prawo, 1997, No. 1, pp. 58–69.
Krajewski, K., Sens i bezsens prohibicji, Prawo karne wobec narkotyków i narkomanii, Zakamycze, 2001.
Królikowski, M., Zawłocki, R., Prawo karne, Warszawa, 2020.
Księżopolska, A., ‘Problem tzw. »przestępstw bez ofiar«’, Studenckie Zeszyty Naukowe, 2003, Vol. 6, No. 9, pp. 7–15.
Kubala, W., ‘Porządek publiczny jako rodzajowy przedmiot ochrony przepisów prawa karnego’, Palestra, 1981, No. 7–9, pp. 52–56.
Kulesza, J., ‘Glosa do wyroku TK z 4 listopada 2014 r.’, SK 55/13, Państwo i Prawo, 2016, No. 11, pp. 132–138.
Kuźmicz, E., Mielecka-Kubień, Z., Wiszejko-Wierzbicka, D. (eds), Karanie za posiadanie. Artykuł 62 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii – koszty, czas, opinie, Warszawa, 2009.
Majewski, J. (ed.), Formy stadialne i postacie zjawiskowe popełnienia przestępstwa, Toruń, 2007.
Makarewicz, J., Wstęp do filozofii prawa karnego w oparciu o podstawy historyczno-rozwojowe, Lublin, 2009.
Marek, A., Prawo karne, Warszawa, 2011.
Mozgawa, M. (ed.), Pozakodeksowe przestępstwa przeciwko zdrowiu. Komentarz, Warszawa, 2017.
Orczyk, J., Polityka społeczna, Poznań, 2008.
Osierda, A., ‘Prawne aspekty pojęcia bezpieczeństwa publicznego i porządku publicznego’, Studia Iuridica Lublinensia, 2014, No. 23, pp. 89–106.
Piaczyńska, A., ‘Przestępstwo udzielenia środków odurzających lub substancji psychotropowych’, Prokuratura i Prawo, 2010, No. 11, pp. 139–153.
Rychert, M., Palczak, K., Zobel, F., Hughes, B., Przeciwdziałanie narkomanii i narkotykom w Polsce, EMCDDA, 2014.
Sagan, M., ‘Glosa do uchwały SN z dnia 27 października 2005 r., I KZP 32/05’, Prokuratura i Prawo, 2006, No. 5, pp. 157–173.
Safjan, M., Bosek, L. (eds), Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1–86, Warszawa, 2016.
Sakowicz, A. (ed.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa, 2020.
Sochaczewski, J., Oregon jak Portugalia. Pierwszy stan w USA, gdzie legalnie można posiadać narkotyki, article of 2 February 2021, available at: https://www.national-geographic.pl/artykul/oregon-jak-portugalia-pierwszy-stan-w-usa-gdzie-legalnie-mozna-posiadac-narkotyki.
Srogosz, T., Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii. Komentarz, Warszawa, 2008.
Stasiak, A., Karanie za posiadanie marihuany to opresyjny i nieskuteczny nonsens. Świat od tego odchodzi, article of 13 February 2022, available at: https://oko.press/karanie-za-posiadanie-marihuany-to-opresyjny-i-nieskuteczny-nonsens-swiat-od-tego-odchodzi/.
Sygit, M., Zdrowie publiczne, Warszawa, 2017.
Sygit, B., Wąsik, D., Prawo ochrony zdrowia, Warszawa, 2016.
Tarapata, S., Dobro prawne w strukturze przestępstwa. Analiza teoretyczna i dogmatyczna, Warszawa, 2016.
Tkaczyk-Rymanowska, K., Karnoprawne aspekty posiadania narkotyków. Ujęcie statystyczne, Rzeszów, 2020.
Tkaczyk-Rymanowska, K., ‘Narkomania – problem społeczny, medyczny i prawny’, in:
V Ogólnopolska Społeczna Konferencja Naukowa “Analiza polskiego społeczeństwa”, abstracts ed. by: Iwaniuk, M., Szymczyk, P., Lublin, 2021.
Tkaczyk-Rymanowska, K., Podstawy prawa karnego materialnego i prawa wykroczeń, Warszawa, 2014.
Tkaczyk-Rymanowska, K., ‘Refleksje na temat art. 62 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii na tle karnoprawnym i konstytucyjnym’, Ius Novum, 2021, No. 1, pp. 47–66.
Tokarski, Z. (ed.), Zagrożenia zdrowia publicznego. Rola edukacji w prewencji chorób. Część 4, Warszawa, 2016.
Vogt, M., Historia filozofii, Warszawa, 2007.
Walton, S., Odlot. Kulturowa historia odurzenia, Warszawa, 2017.
Warylewski, J., Prawo karne. Część ogólna, Warszawa, 2020.
Ważny, A. (ed.) Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii. Komentarz, Warszawa, 2019.
Wąsek, A., Kodeks karny. Część szczególna. Tom I. Komentarz do artykułów 117–221, Warszawa, 2006.
Winnicka, E., Zbuntowany Nowy Jork, wolność w czasach prohibicji, Kraków, 2019.
Wolter, W., Nauka o przestępstwie, Kraków, 1973.
Wróbel, W., Zoll, A., Polskie prawo karne. Część ogólna, Kraków, 2010.
Wróbel, W., Zoll, A. (eds), Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Komentarz do art. 117–211a, Warszawa, 2017.
Zachuta, A., ‘Przestępstwo ciągłe – czyn ciągły i ciąg przestępstw’, Przegląd Sądowy, 2003, No. 3.
Zontek, W., ‘Jak posiadać, żeby nie posiadać? Kilka refleksji nad orzecznictwem sądowym ostatnich lat w sprawach narkotykowych’, Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych, 2010, No. 1, pp. 43–57.
Interview with Krzysztof Krajewski: https://www.youtube.com/watch?v=2DVbhFBXRWI.
Interview with Jerzy Vetulani: https://www.youtube.com/watch?v=nfm8wiNqAOA.
http://konkurs.kampaniespoleczne.pl/kk_kampanie.php?edycja=2016&kk_id=893&kk_kat=3&action=szczegoly.
https://kampaniespoleczne.pl/to-tylko-narkotyki/.
Czym jest zdrowie publiczne: https://izp.wnz.cm.uj.edu.pl/pl/blog/czym-jest-zdrowie-publiczne.
https://histmag.org/Dzieci-z-dworca-ZOO-na-polskim-podworku-problem-narkomanii-w-PRL-22073.
www.lo13.wroc.pl%2Fdl%2Fmill.pdf&usg=AOvVaw2ZEaqljYV35yYcAyI-eJca.
CBOS survey results: https://www.google.pl/urlsa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&ved=2ahUKwjDuuKyLL6AhXRs4sKHT0jBzIQFnoECAgQAQ&url=https%3A%2F%2F
www.cbos.pl%2FSPISKOM.POL%2F2011%2FK_089_11.PDF&usg=AOvVaw0TKBRz6bbkXeAiSdpQYQ6l.2020 CBOS survey results.