Adoption by homosexuals in the light of modern standards of human rights protection
PDF (English)

Słowa kluczowe

adopcja
zakaz dyskryminacji ze względu na orientację seksualną
dobro dziecka
prawo do założenia rodziny

Jak cytować

Juszkiewicz, A. (2019). Adoption by homosexuals in the light of modern standards of human rights protection. Ius Novum, 13(4), 93–113. https://doi.org/10.26399/iusnovum.v13.4.2019.45/a.jakuszewicz

Abstrakt

Celem niniejszego opracowania jest analiza kwestii dopuszczalności adopcji dzieci przez osoby homoseksualne z perspektywy poszczególnych praw człowieka. W tym kontekście szczególnie istotną kwestią jest ustalenie, czy w sytuacji, gdy prawo przewiduje możliwość przysposobienia przez osobę samotną, odmowa zgody na adopcję wyłącznie ze względu na orientację homoseksualną stanowi naruszenie zakazu dyskryminacji. Odmienne traktowanie tej kategorii osób w dostępie do adopcji bywa uzasadniane ze względu na konieczność realizacji zasady dobra dziecka. Wydaje się jednak, że uzasadnienie to nie ma wystarczającego oparcia w wynikach badań na temat wpływu wychowania przez osoby homoseksualne na rozwój dziecka. Uwzględniając aktualne orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka należy uznać, że orientacja homoseksualna osoby ubiegającej się o adopcję nie powinna być traktowana per se jako przesłanka wyłączająca możliwość adopcji przynajmniej w przypadku, gdy prawo krajowe dopuszcza możliwość przysposobienia przez osoby samotne. Nie jest natomiast możliwe wyprowadzenie prawa do adopcji z prawa do założenia rodziny, czy też z prawa do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego.

https://doi.org/10.26399/iusnovum.v13.4.2019.45/a.jakuszewicz
PDF (English)

Bibliografia

Adams J., Light R., Scientific Consensus, the Law, and Same Sex Parenting Outcomes, Social Science Research 53 (2015).

American Psychological Association, Sexual Orientation, Parents, & Children, 2004, https://www.apa.org/about/policy/parenting.aspx (accessed 18.12.2018).

Banaszkiewicz B., Małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny. O niektórych implikacjach Artykułu 18 Konstytucji RP, Kwartalnik Prawa Prywatnego issue 3, 2013.

Carroll A., Mendos L.R., State-Sponsored Homophobia 2017: A World Survey of Sexual Orientation Laws: Criminalisation, Protection and Recognition, International Lesbian, Gay, Bisexual, Trans and Intersex Association, https://ilga.org/state-sponsored-homophobia-report, (accessed 30.04.2018).

Centrum Badania Opinii Społecznej, Komunikat z badań nr 174/2017, Stosunek do osób o orientacji homoseksualnej i związków partnerskich, December 2017, https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2017/K_174_17.PDF (accessed 18.12.2018).

Doek J.E., A Commentary on the United Nations Convention on the Rights of the Child. Articles 8–9, Boston 2006.

Dzieci dla gejów, interview of Tomasz Stawiszyński with Professor Bogdan Wojciszke, Newsweek.pl, 21 June 2011, https://www.newsweek.pl/polska/dzieci-dla-gejow/6bnt5e4 (accessed 18.12.2018).

Gajda J., „Adopcja” przez pary homoseksualne. Aspekty prawne, [in:] M. Andrzejewski (ed.), Związki partnerskie. Debata na temat projektowanych zmian prawnych, Toruń 2013.

Garlicki L., Omówienie art. 12 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, [in:] L. Garlicki (ed.), Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, Vol. 1, Komentarz do art. 1–18, Warszawa 2010.

Grabenwarter Ch., European Convention on Human Rights. Commentary, München 2014.

Holewińska-Łapińska E., [in:] T. Smyczyński (ed.), System prawa prywatnego. Prawo rodzinne i opiekuńcze, Vol. 12, Warszawa 2011.

Kamiński I.C., Omówienie artykułu 9 Karty Praw Podstawowych UE, [in:] A. Wróbel, Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej. Komentarz, Warszawa 2013.

Królak T., Prof. Andrzej Zoll: homoseksualiści zawalczą o prawo do adopcji, interview, https://wiadomosci.onet.pl/kraj/prof-andrzej-zoll-homoseksualisci-zawalcza-o-prawo-doadopcji/ks38h (accessed 7.05.2018).

Kułaga Ł., Glosa do wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 22 stycznia 2007 r. w sprawie E.B. przeciwko Francji (nr skargi 43546/02), Przegląd Sejmowy 6(89), 2008, p. 255.

Nowicki M.A., Wokół Konwencji Europejskiej. Komentarz do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, Warszawa 2010. Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej – z upoważnienia ministra – na interpelację nr 20167 w sprawie przysposobienia dziecka, http://www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/InterpelacjaTresc.xsp?key=32CD30D4 (accessed 4.05.2018).

Ordem dos Psicólogos Portugueses, Relatório de Evidência Científica Psicológica sobre Relações Familiares e Desenvolvimento Infantil nas Famílias Homoparentais, https://www.ordemdospsicologos.pt/ficheiros/documentos/relataorio_de_evidaancia_cientaifica_psicolaogica_sobre_as_relaa_aoes_familiares_e_o_desenvolvimento_infantil_nas_famailias.pdf (accessed 18.12.2018).

Osajda K. (ed.), Kodeks rodzinny i opiekuńczy, Komentarz. Przepisy wprowadzające KRO, Vol. 5, Warszawa 2017 (Legalis).

Petrażycki L., Wstęp do nauki polityki prawa, Warszawa 1968.

Pietrzykowski K. (ed.), Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Warszawa 2018 (5th edn, Legalis).

Pietrzykowski T., Etyczne problemy prawa. Zarys wykładu, Katowice 2005.

Psychological Society of Ireland, Psychological Society of Ireland President Warns of the Detrimental Emotional Cnsequences the Marriage Equality Debate may Have, 2015, http://archive.is/ck2xu (accessed 18.12.2018).

Newton D.E., Same-Sex Marriages. A Reference Handbook, Santa Barbara 2010.

Schulz A.N., O współczesnych dylematach tworzenia międzynarodowych standardów Rady Europy dotyczących relacji pomiędzy rodzicami i dziećmi, Acta Iuris Stetiniensis, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego No. 821, 2014.

Smyczyński T., Małżeństwo – konkubinat – związek partnerski, [in:] M. Andrzejewski (ed.), Związki partnerskie. Debata na temat projektowanych zmian prawnych, Toruń 2013, p. 75.

Sokołowski T., Dobro dziecka wobec rzekomego prawa do adopcji, [in:] M. Andrzejewski, Związki partnerskie. Debata na temat projektowanych zmian prawnych, Toruń 2013.

Śledzińska-Simon A., Adopcja dzieci przez osoby homoseksualne, [in:] R. Wieruszewski, M. Wyrzykowski, Orientacja seksualna i tożsamość płciowa. Aspekty prawne i społeczne, Warszawa 2009.

Ukleja M., Rodziny z wyboru. Homoseksualny związek jako współczesna alternatywa rodziny – analiza zjawiska, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica No. 51, 2014.

Wieruszewski R., Zasady Yogyakarty – geneza i znaczenie, [in:] K. Remin (ed.), Zasady stosowania międzynarodowego prawa praw człowieka w stosunku do orientacji seksualnej oraz tożsamości płciowej, Warszawa 2009, http://docplayer.pl/403153-Zasady-yogyakarty-zasadystosowania-miedzynarodowego-prawa-praw-czlowieka-w-stosunku-do-orientacjiseksualnej-oraz-tozsamosci-plciowej.html (accessed 5.05.2018).

Wiśniewski L., Zdanie odrębne, [in:] R. Wieruszewski, M. Wyrzykowski (eds), Orientacja seksualna i tożsamość płciowa. Aspekty prawne i społeczne, Warszawa 2009.

World Association for Sexual Health, Position Statement: Co-Adoption of Children by Same Sex Couples, 2013, http://www.worldsexology.org/position-statement-co-adoption-ofchildren-by-same-sex-couples/ (accessed 18.12.2018).