KLAUZULA LIQUIDATION PREFERENCEW ŚWIETLE SWOBODY UMÓW ORAZ WYBRANYCH INSTYTUCJI PRAWA HANDLOWEGO

Abstract

Celem artykułu jest przedstawienie pojęcia klauzuli liquidation preference, opisanie jej rodzajów, a także omówienie jej zastosowania w świetle zasady swobody umów oraz niektórych instytucji polskiego prawa handlowego. W artykule zastosowano następujące metody badawcze: analizę formalno-dogmatyczną norm prawnych, analizę orzecznictwa i doktryny prawa, metodę komparatystyczną.

Klauzula liquidation preference uprawnia niektórych wspólników spółki do zaspokojenia swoich roszczeń w określonej wysokości przed pozostałymi wspólnikami w razie wystąpienia zdarzenia likwidacyjnego (liquidation event). Zdarzenie likwidacyjne może być rozumiane zarówno jako likwidacja spółki, jak i jako zdarzenia niezwiązane z likwidacją, takie jak sprzedaż czy połączenie spółek. Granice klauzuli liquidation preference wyznacza zasada swobody umów. Autor artykułu opowiada się za dopuszczalnością takiego skonstruowania klauzuli liquidation preference, że w przypadku skorzystania z niej powoduje ona wyłączenie niektórych wspólników od partycypacji w przychodzie uzyskanym w związku ze zdarzeniem likwidacyjnym. Zgodnie z postanowieniami Kodeksu spółek handlowych zawarcie klauzuli liquidation preference w umowie spółki kapitałowej jest możliwe z zastosowaniem instytucji uprzywilejowania udziałów/akcji lub przyznania uprawnień osobistych określonym wspólnikom/akcjonariuszom. Zdaniem autora właściwszą – z uwagi na cel klauzuli liquidation preference – instytucją jest przyznanie uprawnień osobistych określonym wspólnikom: jest to prawo podmiotowe, związane z osobą wspólnika/akcjonariusza, a nie prawo związane z udziałami/akcjami.