Przepołowienie samowolnego oddalenia się (art. 338 k.k. i art. 682 ust. 2 pkt 2 u.obr.o.)
pdf

Słowa kluczowe

samowolne oddalenie się, przepołowienie, bityp, samowolne opuszczenie wyznaczonego miejsca przebywania, żołnierz, prawo karne, prawo wykroczeń, przestępstwo wojskowe, wykroczenie wojskowe

Jak cytować

Ziółkowska, A. (2025). Przepołowienie samowolnego oddalenia się (art. 338 k.k. i art. 682 ust. 2 pkt 2 u.obr.o.). Ius Novum, 19(2), 57–71. Pobrano z https://iusnovum.lazarski.pl/iusnovum/article/view/2087

Abstrakt

W artykule dokonano analizy typu zachowania samowolnego oddalenia się pod kątem jego przepołowienia między prawo karne a prawo wykroczeń. Zachowanie to bowiem, od chwili wejścia w życie Ustawy z 11.03.2022 r. o obronie Ojczyzny (tj. od 23.04.2022 r.), jest bitypem; przy czym nie w pełnym jego zakresie merytorycznym. Przepołowienie dotyczy jedynie samowolnego opuszczenia wyznaczonego miejsca przebywania, nie obejmuje natomiast w ogóle zachowania przestępnego polegającego na samowolnym opuszczeniu jednostki – co poddać należy krytyce. W przedmiotowym artykule, celem kompleksowego podejścia do analizowanej problematyki, przybliżono rys historyczny penalizacji przestępstwa samowolnego oddalenia się, a także postawiono zadania de lege ferenda, których zadekretowanie spowoduje m.in. usunięcie luki w prawie w postaci całkowitej bezkarności jednorazowych, trwających nie więcej niż 48 godzin samowolnych oddaleń się żołnierza ze swej jednostki, która występuje w systemie prawa karnego wojskowego nieprzerwanie od 1.01.2010 r., tj. od wejścia w życie nowelizacji zmieniającej m.in. brzmienie przepisu art. 338 k.k.

pdf

Bibliografia

Andrejew I., Komentarz do art. 303 k.k. z 1969, w: I. Andrejew, Kodeks karny. Krótki komentarz, Warszawa 1981.

Andrejew I., Komentarz do art. 303 k.k. z 1969, w: I. Andrejew, Kodeks karny. Krótki komentarz, Warszawa 1988.

Andrejew I., Polskie prawo karne w zarysie, Warszawa 1980.

Aratyn H., Zawirski A., Wojskowe prawo karne, Warszawa 1960.

Buchała K., Prawo karne materialne, Warszawa 1980.

Buszyński M., Matzner B., Muller K., Komentarz do art. 43 k.k.woj. z 1932 r., w: M. Buszyński, B. Matzner, K. Muller, Kodeks karny wojskowy z komentarzem, Warszawa 1933.

Buszyński M., Matzner B., Muller K., Komentarz do art. 46 k.k.woj. z 1932 r., w: M. Buszyński, B. Matzner, K. Muller, Kodeks karny wojskowy z komentarzem, Warszawa 1933.

Buszyński M., Matzner B., Muller K., Komentarz do art. 43 k.k.woj. z 1932 r., w: M. Buszyński, B. Matzner, K. Muller, Kodeks karny wojskowy z komentarzem, Londyn 1944.

Buszyński M., Matzner B., Muller K., Komentarz do art. 46 k.k.woj. z 1932 r., w: M. Buszyński, B. Matzner, K. Muller, Kodeks karny wojskowy z komentarzem, Londyn 1944.

Czubiński L., Polskie wojskowe prawo karne w zarysie, Warszawa 1981.

Ćwiąkalski Z., Zoll A., Przegląd orzecznictwa Sądu Najwyższego z zakresu prawa karnego materialnego za I półrocze 1985 r., „Nowe Prawo” 1986, nr 7–8.

Flemming M., Przedmowa, w: M. Flemming, Kodeks karny – część wojskowa. Komentarz, Warszawa 2000.

Góral R., Komentarz do art. 338 k.k., w: R. Góral, Kodeks karny. Praktyczny komentarz z orzecznictwem, Warszawa 2005.

Hoc S., Komentarz do art. 338 k.k., w: M. Filar (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2016.

Janiszowski-Downarowicz R., Komentarz do art. 338 k.k., w: R.A. Stefański (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2015.

Kaczorowski J., Cisek J.K., Vogl R., Komentarz do art. 115 k.k.W.P., w: J. Kaczorowski, J.K. Cisek, R. Vogl, Kodeks karny Wojska Polskiego i ustawy dodatkowe z komentarzem, Warszawa 1946.

Kamieński A., Komentarz do art. 338 k.k., w: M. Filar (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2006.

Kamieński A., Komentarz do art. 338 k.k., w: O. Górniok (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2006.

Komisja ds. Reformy Prawa Karnego, XXXIX Przestępstwa przeciwko obowiązkowi pełnienia służby wojskowej, w: Komisja ds. Reformy Prawa Karnego, Projekt Kodeksu Karnego, listopad 1990.

Leśko T., Rybarczyk S., Prawo wojskowe PRL, t. II, Warszawa 1987.

Marcinkowski W., Komentarz do art. 338 k.k., w: W. Marcinkowski, Kodeks karny. Część wojskowa. Komentarz, Warszawa 2011.

Marcinkowski W., Zmiany w prawie karnym oraz w prawie wykroczeń wynikające z nowej ustawy o dyscyplinie wojskowej, „Wojskowy Przegląd Prawniczy” 2009, nr 4.

Mecnarowski E., Saski E., Buszyński M., Matzner B., Komentarz do art. 48 k.k.woj. z 1928 r., w: E. Mecnarowski, E. Saski, M. Buszyński, B. Matzner, Kodeks karny wojskowy, Warszawa 1928.

Mioduski K., Komentarz do art. 303 k.k. z 1969, w: J. Bafia, K. Mioduski, J. Siewierski, Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 1971.

Muszyński J., Część czwarta. Wojskowe prawo karne materialne, w: L. Łustacz (red.), Podstawowe wiadomości o prawie wojskowym, Warszawa 1969.

Popławski H., Skarbek R., Przestępstwa wojskowe, w: H. Popławski, R. Skarbek, Z. Szczurek, Prawo karne wojskowe i skarbowe, Gdańsk 1983.

Przyjemski S.M., Komentarz do art. 338 k.k., w: O. Górniok, S. Hoc, S.M. Przyjemski, Kodeks karny. Komentarz, t. III, Gdańsk 1999.

Rybarczyk S., Zarys prawa wojskowego. Prawo karne wojskowe, t. IV, Warszawa 1974.

Sieracki W., Glosa do wyroku Sn z 26.02.1970, Rw 134/70, „Wojskowy Przegląd Prawniczy” 1970, nr 3.

Uzasadnienie do ustawy o dyscyplinie wojskowej, https://orka.sejm.gov.pl/Druki6ka.nsf/wgdruku/1666.

Wojciechowski J., Komentarz do art. 338 k.k., w: J. Wojciechowski, Kodeks karny. Praktyczny komentarz z orzecznictwem, Warszawa 1997.

Ziółkowska A., Komentarz do art. 338 k.k., w: V. Konarska-Wrzosek (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2023.

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Prawa autorskie (c) 2025 Uczelnia Łazarskiego w Warszawie, Polska