Słowa kluczowe
Jak cytować
Abstrakt
This article analyses the amendment to Article 296 § 4a of the Penal Code, which broadened the circle of entities that may file a request for prosecution of the criminal offence of punishable mismanagement without damage. Prior to the amendment, only the aggrieved party had such a right, but now it is also available to a partner, shareholder, or stockholder of the aggrieved company or a member of the aggrieved cooperative. The purpose of this analysis is to assess whether this amendment was actually necessary and whether its introduction aligns with the principle of subsidiarity in criminal law. In the author’s opinion, there is insufficient justification for this amendment, and its introduction appears to be the result of a faulty identification of the reasons for the rare application of the provision sanctioning the criminal offence of mismanagement without damage. The legislator has identified the limited circle of persons who may file a request for prosecution as the primary reason for its lack of practical application. However, in fact, the lack of application of this provision lies in its construction, which significantly limits the range of factual circumstances that can be qualified under its statutory elements. Furthermore, the introduced solution does not seem reconcilable with the principle of subsidiarity in criminal law, as it constitutes excessive interference of criminal law in corporate relations, increasing the risk of abuse of this institution.
Bibliografia
Bojarski M., Dozwolone ryzyko gospodarcze w polskim prawie karnym, Wrocław, 1977.
Bojarski T. (ed.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa, 2016.
Cimarno A., ‘Artykuł 296 KK jako karnoprocesowy instrument ochrony podmiotów gospodarczych przed nadużyciami ze strony kadry menedżerskiej’, in: Bieńkowska B.T., Jędrzejewski Z. (eds), Problemy współczesnego prawa karnego. Część pierwsza, Warszawa, 2016.
Dębowski P., ‘Działanie na szkodę spółki w świetle wprowadzonych zmian w kodeksie karnym wraz z uwagami prawnoporównawczymi na gruncie prawa niemieckiego’, in: Gil D. (ed.), Problemy nowelizacji prawa sądowego, Lublin, 2013.
Domarus A., ‘Skutek przestępny na gruncie przestępstwa nadużycia zaufania – zagadnienia wybrane’, Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych, 2012, No. 3.
Gałęski M., Grupa G., ‘Karnoprawna ocena decyzji menedżerskich’, Monitor Prawa Handlowego, 2014, No. 1.
Giezek J. (ed.), Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, Warszawa, 2021.
Giezek J., Kardas P., ‘Odpowiedzialność karna za działanie na szkodę spółki – o potrzebie zmian’, Przegląd Prawa Handlowego, 2011, No. 8.
Górniok O., ‘Znaczenie subsydiarności prawa karnego w jego interpretacji’, Państwo i Prawo, 2007, No. 5.
Hofmański P. (ed.), System prawa karnego procesowego. Tom I. Zagadnienia ogólne. Część 2, Warszawa, 2013.
Hryniewicz E., ‘Karalne działanie na szkodę spółki’, Prokuratura i Prawo, 2012, No. 10.
Korzeniewski A., ‘Przestępstwa menedżerskie po liftingu’, Rzeczpospolita, 14 July 2011.
Ligęza-Turlakiewicz M., Turlakiewicz G., ‘Granice kreatywnego zachowania menedżerów w kontekście art. 296 § 1a kodeksu karnego’, Prokuratura i Prawo, 2016, No. 5.
Mucha A., Struktura przestępstwa gospodarczego oraz okoliczności wyłączające bezprawność czynu
w prawie karnym gospodarczym, Warszawa, 2013.
Oczkowski T., Nadużycie zaufania w prowadzeniu cudzych spraw majątkowych, Warszawa, 2013.
Pawelec S., Spółka kapitałowa jako pokrzywdzony w procesie karnym, Warszawa, 2011.
Pietrzyk T., Odpowiedzialność karna menedżerów spółek handlowych, Warszawa, 2020.
Popławski H., ‘W kwestii rozwiązania zagadnienia ryzyka w płaszczyźnie winy’, Nowe Prawo, 1969, No. 5.
Romanowski M., ‘Kto ma decydować o interesie spółki: menedżer czy prokurator?’, Rzeczpospolita, 16 June 2011.
Rozental K., ‘W sprawie karnoprawnego charakteru tzw. ryzyka zwykłego’, Państwo i Prawo, 1991, No. 4.
Sakowicz A. (ed.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa, 2018.
Sepioło I., Przestępstwo niegospodarności z art. 296 KK, Warszawa, 2013.
Skorupka J. (ed.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa, 2020.
Skorupka J., Prawo karne gospodarcze. Zarys wykładu, Warszawa, 2005.
Stefanicki R., Należyta staranność zawodowa członka zarządu spółki kapitałowej, Warszawa, 2020.
Stefański R.A. (ed.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa, 2020.
Świecki D. (ed.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Tom I. Art. 1–424, Warszawa, 2022.
Wróbel W., Zoll A. (eds), Kodeks karny. Część szczególna. Tom III. Komentarz do art. 278–363, Warszawa, 2021.
Zawłocki R., ‘Karalna niegospodarność’, in: Pohl Ł. (ed.), Aktualne problemy prawa karnego. Księga pamiątkowa z okazji Jubileuszu 70. urodzin Profesora Andrzeja J. Szwarca, Poznań, 2009.
Zawłocki R., ‘Nowe przestępstwo niegospodarności bezszkodowej z art. 296 § 1a Kodeksu karnego’, Monitor Prawniczy, 2011, No. 18.
Zawłocki R., Podstawy odpowiedzialności karnej za przestępstwa gospodarcze, Warszawa, 2004.
Zawłocki R., ‘Przestępstwo niegospodarności’, in: Zawłocki R. (ed.), System prawa karnego. Tom 9. Przestępstwa przeciwko mieniu i gospodarcze, Warszawa, 2015.
Zientara A., Przestępstwo nadużycia zaufania z art. 296 kodeksu karnego, Warszawa, 2010.
Żółtek S., Prawo karne gospodarcze w aspekcie zasady subsydiarności, Warszawa, 2009.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2025 Lazarski University