Abstrakt
Artykuł ma na celu analizę pojęcia „włamanie” w polskim prawie karnym, ze szczególnym uwzględnieniem kwalifikacji prawnej nieuprawnionych transakcji zbliżeniowych cudzą kartą płatniczą. Bezpośrednią inspiracją i zarazem osią niniejszego tekstu jest wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 marca 2017 r., sygn. akt. III KK 349/16. Stwierdzono w nim, że zapłata kartą płatniczą przez nieuprawnionego dokonana w sposób zbliżeniowy, niewymagający podania kodu dostępu, wypełnia znamiona przestępstwa kradzieży z włamaniem. Pierwsza część artykułu zarysowuje ewolucję pojęcia „włamanie” w polskim prawie karnym, z naciskiem położonym na wypracowane przez orzecznictwo i doktrynę karnistyczną elementy konstytutywne kradzieży z włamaniem. Druga część pracy odnosi się bezpośrednio do powołanego wyroku, stanowiąc jego komentarz w świetle wniosków wyciągniętych z części pierwszej. Uwagi końcowe poddają ocenie kwalifikację prawną dokonaną przez Sąd Najwyższy w analizowanej sprawie, akcentując wagę elementu przełamania co najmniej minimalnego zabezpieczenia. Zestawienie rozwiązania przyjętego przez Sąd z wymogami zasady nullum crimen sine lege certa prowadzi do wyrażenia potrzeby prawnego uregulowania omawianej kwestii.
Bibliografia
Blikowska J., Zadłużenie offline kartą płatniczą. Na koncie może powstać debet, http://www.rp.pl/Jak-zarzadzac-wydatkami/310029982-Zadluzenie-offline-karta-platnicza-Na-koncie-mozepowstac-debet.html (accessed 23.10.2017).
Boczoń W., Złodziej nie wyczyści już konta kartą zbliżeniową, http://prnews.pl/zlodziej-niewyczysci-juz-konta-karta-zblizeniowa-4208 (accessed 23.10.2017).
Bożyczko Z., Kradzież z włamaniem w świetle doktryny i orzecznictwa sądów polskich, Nowe Prawo No. 7–8, 1967.
Bożyczko Z., Kradzież z włamaniem i jej sprawca, Warszawa 1970.
Buchaniec T., Nieuprawnione posłużenie się cudzą kartą płatniczą w celu realizacji płatności w technologii zbliżeniowej – problematyka subsumpcji zachowania sprawcy pod właściwy przepis ustawy karnej, Przegląd Naukowo-Metodyczny No. 2 (31) 2016.
Dąbrowska-Kardas M., Kardas P., Komentarz do art. 279, [in:] A. Zoll (ed.), Kodeks karny. Część szczególna, Vol. III: Komentarz do art. 278–363, 4th edn, Warszawa 2016.
Dukiet-Nagórska T., Kradzież z włamaniem, Nowe Prawo No. 10–12, 1981.
Gizbert-Studnicki T., Język prawny z perspektywy socjolingwistycznej, Warszawa/Kraków 1986.
Gutekunst W., O położeniu przedmiotu wykonawczego kradzieży z włamaniem, Nowe Prawo No. 11–12, 1956.
Hochberg L., Rzecz o włamaniu, Nowe Prawo No. 9, 1956.
Kardas P., Oszustwo komputerowe w kodeksie karnym, Przegląd Sądowy No. 11–12, 2000.
Kardas P., Satko J., Przestępstwa przeciwko mieniu. Przegląd problematyki. Orzecznictwo (SN 1918–2000). Piśmiennictwo, Kraków 2002.
Kawulski A., Prawo bankowe – komentarz, Warszawa 2013.
Kędziora R., Charakter prawny kart płatniczych w prawie karnym, Prokuratura i Prawo No. 12, 2011.
Komunikat prasowy dotyczący rekomendacji Rady ds. Systemu Płatniczego w zakresie bezpieczeństwa kart zbliżeniowych z dnia 30 września 2013 r., https://www.nbp.pl/systemplatniczy/rada/20130930_rsp_rekomendacje.pdf (accessed 23.10.2017).
Krakowiak D., Płatność zbliżeniowa a kradzież z włamaniem. Glosa do wyroku SN z 22 marca 2017 r., III KK 349/16, LEX/el. 2017.
Kukuła Z., Dokonanie płatności skradzioną kartą bankomatową. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 22.03.2017 r., III KK 349/1, Przegląd Sądowy No. 7–8, 2018.
Lach A., Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 22 marca 2017 r., sygn. III KK 349/161, Prokuratura i Prawo No. 5, 2018.
Łagodziński S., Glosa do wyroku SN z 22 marca 2017 r., III KK 349/16, Palestra No. 9, 2018.
Malinowski A., Polski język prawny. Wybrane zagadnienia, Warszawa 2006.
Marek A., Oczkowski T., Kradzież z włamaniem, [in:] R. Zawłocki (ed.), System Prawa Karnego, Vol. 9: Przestępstwa przeciwko mieniu i gospodarcze, Warszawa 2015.
Matczak M., Why Judicial Formalism is Incompatible with the Rule of Law, Jurisprudence and Legal Philosophy eJournal, Vol. 8, Issue 66, August 2016.
Nasuszny P., Treść i zakres pojęcia włamania jako okoliczności kwalifikującej przestępstwo kradzieży podstawowej w ujęciu doktryny i orzecznictwa sądowego, [in:] L. Bogunia (ed.), Nowa kodyfikacja prawa karnego, Vol. XIII, Wrocław 2003.
Nowak P., Wykładnia znamienia „włamanie” na gruncie art. 279 § 1 Kodeksu karnego, Palestra No. 7–8, 2013.
Oczkowski T., Komentarz do art. 279, [in:] R.A. Stefański (ed.), Kodeks karny. Komentarz, 3rd edn, Warszawa 2017.
Opitek P., Kwalifikacja prawna przestępstw związanych z transakcjami kartą płatniczą, Prokuratura i Prawo No. 2, 2017.
Pieńkos J., Podstawy juryslingwistyki. Język w prawie – prawo w języku, Warszawa 1999.
Pleńska D., Glosa do uchwały SN z 3.12.1966 r., VI KZP 42/66, OSPiKA 1968, No. 2.
Porzycki M., Komentarz do art. 63, [in:] F. Zoll (ed.), Prawo bankowe. Komentarz, Vol. I, Kraków 2005.
Słownik języka polskiego PWN, online version, www.sjp.pwn.pl (accessed 23.10.2017).
Sosik R., Wykorzystanie skradzionej karty płatniczej do wykonania płatności zbliżeniowych. Glosa do wyroku SN z dnia 22 marca 2017 r., III KK 349/16, Glosa No. 2, 2018.
Sroka T., Komentarz do art. 42 ust. 1, [in:] M. Safjan, L. Bosek (eds), Konstytucja RP, Vol. I: Komentarz. Art. 1–86, Warszawa 2016.
Wiatrowski P., Dyrektywy wykładni prawa karnego materialnego w judykaturze Sądu Najwyższego, Warszawa 2013.
Wilk L., Komentarz do art. 279, [in:] M. Królikowski, R. Zawłocki (eds), Kodeks karny. Część szczególna, Vol. II: Komentarz. Art. 222–316, Warszawa 2017.
Wiśniewski M., Żukowska M., Współczesne problemy rozumienia pojęcia „włamania” na gruncie przepisu art. 279 § 1 k.k., Studia Prawnicze i Administracyjne No. 19 (1), 2017.
Wróblewski J., Kradzież z włamaniem. Z zagadnień rozumienia tekstów prawnych, Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Społeczny No. 2, 1966.
Żółtek S., Znaczenie normatywne ustawowych znamion typu czynu zabronionego, Warszawa 2017.