Abstrakt
Celem artykułu jest przeprowadzenie wykładni przesłanek i treści roszczenia o odpowiednią rentę z tytułu zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość (tzw. trzecia przesłanka rentowa z art. 444 § 2 k.c.). W literaturze prawniczej rencie tej poświęcono zdecydowanie mniej uwagi niż rentom z pozostałych tytułów określonych w art. 444 § 2 k.c. W artykule koncentrujemy się nad rozwiązaniem niektórych z rysujących się w cywilistyce wątpliwości interpretacyjnych związanych z wyrażeniem „zmniejszenie widoków powodzenia na przyszłość”. Do przeprowadzenia rozważań wykorzystano derywacyjną koncepcję wykładni. W artykule wykazano, że roszczenie o rentę z tytułu zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość przysługuje każdej osobie fizycznej (w tym dziecku poczętemu), która doznała takiego rodzaju uszkodzeń ciała lub rozstroju zdrowia, że traci możliwość wykonywania szeroko rozumianej pracy, w tym pracy w gospodarstwie domowym, a w konsekwencji – traci korzyści materialne czy majątkowe, które ta praca by przyniosła. Rolą rozważanego w pracy fragmentu przepisu wydaje się rozstrzygnięcie wątpliwości interpretacyjnych w odniesieniu do możliwości indemnizacji korzyści majątkowych, które poszkodowany uzyskałby w przyszłości z prawdopodobieństwem wyższym niż niskie, małe, niewielkie czy nieduże, lecz mniejszym niż prawdopodobieństwo graniczące z pewnością (a przynajmniej bardzo wysokie), którego wymaga się zwykle w odniesieniu do utraconych korzyści przy rencie z tytułu utraty zdolności do pracy zarobkowej. Ten wynik wykładni znajduje pełne uzasadnienie zarówno w systemowych, jak i funkcjonalnych dyrektywach interpretacyjnych.
Bibliografia
Bagińska E., w: eadem (red.), System Prawa Medycznego. Odpowiedzialność prywatnoprawna. T. 5, Warszawa 2021.
Bagińska E., Kompensacja utraconej szansy – problem związku przyczynowego czy szkody?, w: A. Olejniczak, J. Haberko, A. Pyrzyńska, D. Sokołowska (red.), Współczesne problemy prawa zobowiązań, Warszawa 2015.
Banaszczyk Z., Kaliński M., w: T. Dukiet-Nagórska, A. Liszewska (red.), System Prawa medycznego. Tom III. Odpowiedzialność prawna w związku z czynnościami medycznymi, Warszawa 2021.
Bieniek G., Odpowiedzialność cywilna za wypadki drogowe, Warszawa 2007.
Bieniek G., Gudowski J., w: J. Gudowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część ogólna, Warszawa 2018.
Bladowski B., Gola A., Szkoda i odszkodowanie, Warszawa 1984.
Burian B., Roszczenie małoletniego o rentę z tytułu uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, w: E. Marszałkowska- Krześ (red.), Aktualne zagadnienia prawa prywatnego, Wrocław 2012.
Długoszewska-Kruk I., w: M. Załucki (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2023.
Drela M., Renta deliktowa, w: M. Drela (red.), Renta w prawie polskim, Wrocław 2016.
Jantowski L., w: M. Balwicka-Szczyrba, A. Sylwestrzak (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2022.
Kaliński M., Szkoda na osobie i jej naprawienie, Warszawa 2021.
Karoń K., Historia antykultury, Warszawa 2018.
Longchamps de Berier R., Uzasadnienie projektu Kodeksu zobowiązań z uwzględnieniem ostatecznego tekstu Kodeksu, Warszawa 1934.
Matys J., Szkoda na osobie – uwagi na tle art. 444 KC, MoP 2004, nr 10.
Mularski K., w: M. Gutowski (red.), Kodeks cywilny. Tom II. Komentarz. Art. 353–626, Warszawa 2022.
Mularski K., Kilka uwag o granicach prawa i dyskusji nad tymi granicami, w: R. Szczepaniak (red.), Problemy pogranicza prawa cywilnego, Warszawa 2022.
Mularski K., Kilka uwag o zbędnych fragmentach aktów normatywnych, w: Prawo wobec wyzwań współczesności, t. V, Poznań 2008.
Olejniczak A., w: A. Kidyba (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania. Część ogólna. Tom III, Warszawa 2014.
Radwański Z., Olejniczak A., Grykiel J., Zobowiązania – część ogólna, Warszawa 2022.
Rezler J., Naprawienie szkody wynikłej ze spowodowania uszczerbku na ciele lub zdrowiu (według prawa cywilnego), Warszawa 1968.
Rzetecka-Gil A., Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania – część ogólna, Lex/el. 2010.
Safjan M., w: K. Pietrzykowski (red.), Komentarz KC. T. I, Warszawa 2020.
Słownik języka polskiego PWN, https://sjp.pwn.pl/sjp/widoki;2535769.html.
Sobolewski P., w: K. Osajda (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania. Część ogólna, Warszawa 2022.
Strugała R., w: E. Gniewek (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2021.
Szpunar A., w: Materiały dyskusyjne do Projektu Kodeksu Cywilnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
Materiały Sesji Naukowej 8–10 grudnia 1954 r., Warszawa 1955.
Szpunar A., Czyny niedozwolone w Kodeksie cywilnym, S.C. 1970, t. XV.
Szpunar A., Glosa do uchwały siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 17 czerwca 1963 r., III CO 38/62, OSPIKA 1965/9, poz. 196.
Szpunar A., Glosa do wyroku SN z 28 stycznia 1963 r., 2 CR 193/62, NP 1964/4.
Szpunar A., Odszkodowanie za szkodę majątkową. Szkoda na mieniu i osobie, Bydgoszcz 1998.
Szpunar A., Renta dla okaleczonego dziecka, NP 1962/9.
Szpunar A., Roszczenie małoletniego o rentę wypadkową, NP 1968/4.
Szpunar A., Uwagi o rencie na rzecz poszkodowanego, w: Studia z prawa prywatnego. Księga pamiątkowa ku czci Profesor Biruty Lewaszkiewicz-Petrykowskiej, Łódź 1997.
Szpunar A., W sprawie ustalenia renty z tytułu uszkodzenia ciała, NP 1979/3.
Śmieja A., w: A. Olejniczak (red.), System Prawa Prywatnego, Prawo zobowiązań – część ogólna, t. 6, Warszawa 2018.
Uniwersalny słownik języka polskiego, t. 4, T–Ż (red. S. Dubisz), Warszawa 2003.
Wałachowska M., w: M. Fras, M. Habdas (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część ogólna (art. 353–534), Warszawa 2018.
Wielki słownik języka polskiego PAN, https://wsjp.pl/haslo/podglad/40384/widoki.
Zieliński M., Wykładnia prawa. Zasady, reguły, wskazówki, Warszawa 2017.
Praca jest udostępniana na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.