Słowa kluczowe
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł zawiera analizę orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczącego „skutecznych środków odwoławczych” na gruncie art. 14 dyrektywy w sprawie europejskiego nakazu dochodzeniowego (END) oraz „skutecznych środków naprawczych” przewidzianych w dyrektywach unijnych regulujących uprawnienia oskarżonego w postępowaniu karnym. Analiza tego orzecznictwa prowadzi do wniosku, że TS ustanowił bardziej konkretny i wyższy standard ochrony za pomocą skutecznych środków odwoławczych w pierwszym z wymienionych obszarów, dokonując wykładni art. 14 dyrektywy w sprawie END. Z kolei orzecznictwo dotyczące „skutecznych środków naprawczych” zawartych w dyrektywach regulujących uprawnienia oskarżonych bazuje na ogólnym założeniu, że prawo unijne nie obejmuje swym zakresem kwestii dopuszczalności dowodów, co powoduje, że niekiedy można je uznać wręcz za niespójne ze standardem ustanowionym w tym zakresie przez Europejski Trybunał Praw Człowieka. W tekście stawiamy także tezę, że prawo do środka odwoławczego/naprawczego nie oznacza obowiązku stworzenia odrębnej drogi prawnej w postaci „zażalenia” czy „skargi” w krajowym porządku prawnym.
Bibliografia
Bajović V., Encrochat and Sky ecc Data as Evidence in Criminal Proceedings in Light of the CJEU Decision, „European Journal of Crime, Criminal Law and Criminal Justice” 2025, vol. 33, nr 2.
Branicka Z., Implementation of the Right to Effective Remedies in European Parliament Directives, w: Effective Legal Remedies in Criminal Justice System. European Perspective, red. P. Wiliński, Berlin 2023.
ELI Proposal for a Directive of the European Parliament and the Council on Mutual Admissibility of Evidence and Electronic Evidence in Criminal Proceedings. Draft Legislative Proposal of the European Law Institute, red. L. Bachmaier Winter, F. Salimi, https://www.europeanlawinstitute.eu/news-events/news-contd/news/eli-publishes-a-legislative-proposal-on-mutualadmissibility-of-evidence-and-electronic-evidence-in/?.
Gras S., The Directive on Procedural Safeguards for Children who Are Suspects or Accused Persons in Criminal Proceedings. Genesis and Descriptive Comments Relating to Selected Articles, „Eucrim” 2016, nr 2.
Goss R., The Disappearing ‘Minimum Rights’ of Article 6 ECHR: The Unfortunate Legacy of Ibrahim and Beuze (August 1, 2023), „Human Rights Law Review, Forthcoming, ANU College of Law Research Paper” No. 23.6, https://ssrn.com/abstract=4541954 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.4541954.
Hoxhaj A., The CJEU Ruled that the EncroChat Data can be Admissible Evidence in the EU, European Journal of Risk Regulation, 2025,
https://www.researchgate.net/publication/395161249_The_CJEU_Ruled_that_the_Encro-Chat_Data_ can_be_Admissible_Evidence_in_the_EU#fullTextFileContent.
Jasiński W., Dostęp osoby oskarżonej o popełnienie czynu zagrożonego karą do adwokata na wstępnym etapie ścigania karnego – standard strasburski, „Europejski Przegląd Sądowy” 2019, z. 1.
Kiejnich-Kruk K., Prawo do skutecznego środka naprawczego w postępowaniu dowodowym, Warszawa 2023.
Ligeti K., Garamvölgyi B., Ondrejová A., von Galen M., Admissibility of Evidence in Criminal Proceedings in the EU, „Eucrim” 2020, nr 3.
Rap S.E., Zlotnik D., The Right to Legal and Other Appropriate Assistance for Child Suspects and Accused Reflections on the Directive on Procedural Safeguards for Children Who are Suspects or Accused Persons in Criminal Proceedings, „European Journal of Crime, Criminal Law and Criminal Justice” 2018, vol. 26 (2).
Sakowicz A., Suspect’s Access to a Lawyer at an Early Stage of Criminal Proceedings in View the Case-law of the European Court of Human Rights, „Revista Brasileira de Direito Processual Penal 2021, vol. 7, nr 3.
Steinborn S., Środek odwoławczy od wydania europejskiego nakazu dochodzeniowego dotyczącego wideokonferencji. Glosa do wyroku Trybunału Sprawiedliwości z dnia 11 listopada 2021 r., C-852/19, Postępowanie karne przeciwko Ivanowi Gavanozovowi, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2024, nr 2.
Steinborn S., The Concept of an Effective Remedy Under Article 47 of the Charter in Context of the European Investigation Order, „European Criminal Law Review” 2024, vol. 14, nr 2.
Steinborn S., Świeczkowski D., Verification in the Issuing State of Evidence Obtained on the Basis of the European Investigation Order, „Review of European and Comparative Law” 2023, nr 3.
Steinborn S., Wąsek-Wiaderek M., Moment uzyskania statusu biernej strony postępowania karnego z perspektywy konstytucyjnej i międzynarodowej, w: Wokół gwarancji współczesnego procesu karnego. Księga Jubileuszowa Profesora Piotra Kruszyńskiego, red. M. Rogacka Rzewnicka, H. Gajewska-Kraczkowska, B.T. Bieńkowska, Warszawa 2015.
Wąsek-Wiaderek M., Vulnerable Suspects and the Nemo Tenetur Principle in Poland – A Few Remarks on the Judgment of the Court of Justice in Case C-603/22, opracowanie przesłane do opublikowania w książce pod roboczym tytułem: Nemo Tenetur: The Many Faces of a Fundamental Principle; planowana data wydania: grudzień 2025.
Wiliński P. Introducing effective remedies, w: Effective Legal Remedies in Criminal Justice System. European Perspective, red. P. Wiliński, Berlin 2023.
Wiliński P., Closing remarks, w: Effective Legal Remedies in Criminal Justice System. European Perspective, red. P. Wiliński, Berlin 2023
Wiliński P., Kiejnich-Kruk K., Right to Effective Legal Remedy in Criminal Proceedings in the EU. Implementation and Need for Standards, Review of European and Comparative Law 2023, vol. 54, nr 3.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.